Το αρχοντικό Κοντού βρίσκεται
πάνω στο δρόμο Βόλου-Τσαγκαράδας, σχεδόν στην είσοδο του χωριού Άνω
Λεχώνια και χτίστηκε το 1900 μ.Χ. από την οικογένεια Κοντού.
Ο Νικόλαος Κοντός ήταν πρόξενος της Ρωσίας στην Ελλάδα. Η οικογένεια είχε μεγάλη περιουσία στη Ρωσία, στη Λωζάνη και στην Ελλάδα (Αθήνα και Βόλο). Σπίτι τους στο Βόλο ήταν το νεοκλασικό κτίριο Γαμβέτα με Τ. Οικονομάκη (;), που αγοράστηκε από το Δημ. Καβούρα και σήμερα ανήκει στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας. (Παλιά εκεί λειτουργούσε ο ιδιωτικό Γυμνάσιο «Κοραής»).
Ο Νικόλαος Κοντός ήταν πρόξενος της Ρωσίας στην Ελλάδα. Η οικογένεια είχε μεγάλη περιουσία στη Ρωσία, στη Λωζάνη και στην Ελλάδα (Αθήνα και Βόλο). Σπίτι τους στο Βόλο ήταν το νεοκλασικό κτίριο Γαμβέτα με Τ. Οικονομάκη (;), που αγοράστηκε από το Δημ. Καβούρα και σήμερα ανήκει στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας. (Παλιά εκεί λειτουργούσε ο ιδιωτικό Γυμνάσιο «Κοραής»).
Το ατύχημα για την οικογένεια ήταν ότι το αρσενικό (Κωνσταντίνος) και τα θηλυκά (Ελένη και Κατίνα) παιδιά της - εκτός μιας- πέθαναν από φυματίωση. Οι εποχές ήταν τέτοιες που η αστική αυτή οικογένεια δεν μπορούσε να στιγματιστεί, οπότε κι η απώλειά τους αποδόθηκε σε άλλη αιτία θανάτου. Ο οικογενειακός τους τάφος υπάρχει στο νεκροταφείο Βόλου, μαζί και ο θρύλος ότι δηλητηριάστηκαν από σαμιαμίδι που έπεσε στο ρόφημά τους ενώ, είναι γνωστό πως το σαμιαμίδι δεν είναι δηλητηριώδες!
Ο οικογενειακός τάφος Κοντού στο παλιό νεκροταφείο του Βόλου |
Το 1920 περίπου η κόρη της οικογένειας, Θελξινόη (γνωστή ως Θέλξα) πούλησε το σπίτι στο Γεώργιο Αλπάκη, που είχε τρεις κόρες κι έναν γιο, τη Σεραϊνα, την Αριστέα, τη Φρόσω και το Νίκο.
Ο Αλπάκης έδωσε το σπίτι προίκα στην κόρη του Φρόσω που παντρεύτηκε το Φ. Φιλιππίδη αγρότη από τις Πινακάτες. Η Φρόσω το έδωσε προίκα στη μεγάλη της κόρη που παντρεύτηκε τον Αντώνη Ασημάκη από τις Μηλιές.
Το 1960 περίπου το σπίτι πουλήθηκε στον εργολάβο Κουτσιδάκη, ο οποίος επισκευάζοντάς το δε σεβάστηκε την αξία του ως μνημείο και χρησιμοποίησε υλικά κατώτερης ποιότητας. Στο σοβά χρησιμοποίησε υπολείμματα ασετιλίνης αντί για ασβέστη που τα έπαιρνε από το εργοστάσιο «Οξυγόνο» του Βόλου. Οι τοιχογραφίες καταστράφηκαν όλες. Ο ίδιος παραχώρησε μέρος της αυλής για να διαπλατυνθεί ο επαρχιακός δρόμος Βόλου-Τσαγκαράδας. Τρία χρόνια μετά αυτός αρρώστησε και πέθανε. Οι κόρες του το πούλησαν στο δικηγόρο Κίμωνα Χατζησταματίου.
Το αρχοντικό χρησιμοποιήθηκε άλλοτε ως ξενοδοχείο και άλλοτε ως πολυκατοικία. Στους Λεχωνίτες είναι γνωστό και με το όνομα "πολυκατοικία". Από το 1930 έως το 1940 περίπου κατοικήθηκε από τις οικογένειες: Δημήτρ. Ολύμπιου, συμβολαιογράφων Σταμ. Δημητριάδη και Ν. Κότζια, οι οποίοι είχαν και τα συμβολαιογραφεία τους εκεί, από το βουλευτή Κων. Σαμαρά και το δάσκαλο Χαρίλαο. Μαυράκη.
Το 1941 καταλήφθηκε από Γερμανούς, που εγκατέστησαν προσωρινά σ’ αυτό το αρχηγείο τους. Το 1944 μετά την αποχώρησή τους, εγκαταστάθηκε στο κτίριο η περιβόητη ΕΑΣΑΔ (Εθνικός Αγροτικός Σύνδεσμος Αντικομμουνιστικής Δράσεως, του Τάκη –Δημήτρη-Μακεδόνα από τη Σκόπελο).
Στη
συνέχεια κατοικήθηκε από ανταρτόπληκτες οικογένειες, που έρχονταν από
κοντινά χωριά του Πηλίου. Στο ίδιο αρχοντικό κατοίκησαν πολλές
οικογένειες από το Βόλο και τα Λεχώνια την περίοδο μετά τους
καταστρεπτικούς σεισμούς του 1955.
Σήμερα το αρχοντικό είναι ακατοίκητο και εσωτερικά μισοερειπωμένο και λεηλατημένο.
Είναι από τα χαρακτηριστικότερα δείγματα του νεοκλασικισμού. Περιλαμβάνει ημιυπόγειο, ισόγειο, πρώτο όροφο και σοφίτα.
Στο
ισόγειο υπάρχει πλατιά είσοδος με σκάλα που οδηγεί στους ορόφους.
Ανατολικά της εισόδου υπάρχουν σάλα, κουζίνα, τουαλέτα. Το ίδιο και
δυτικά. Έξω από τις σάλες υπήρχαν μεγάλα στέγαστρα για τους θερινούς
μήνες.
Στον
πρώτο όροφο περιμετρικά της κλίμακας υπάρχουν εννιά δωμάτια και δύο
λουτρά. Στη σοφίτα περιμετρικά της κλίμακας υπάρχουν πέντε δωμάτια και
λουτρό Στη σοφίτα έμεναν οι τρεις υπηρέτριες, όταν η οικογένεια Κοντού
είχε το σπίτι.
Η οικοδομή είναι κτισμένη με πέτρα και πορσελάνη, για αυτό και από τους σεισμούς δεν ρηγματώθηκε. Το αρχοντικό είχε ωραίο κήπο, βεράντες με κιόσκια, σιντριβάνι και δύο φοίνικες στην είσοδο, που υπάρχουν ως σήμερα. Έχει χαρακτηριστεί διατηρητέο ως εξαιρετικό νεοκλασικό. Πριν από λίγα χρόνια αποκτήθηκε κατόπιν αγοράς (470.000 ευρώ) από τον πρώην δήμο Αρτέμιδος και τους όμορους πρώην δήμους Μηλεών και Αγριάς (διαδημοτική συνεργασία) για να γίνει - αφού αναπαλαιωθεί- διαδημοτικό πολιτιστικό κέντρο.
Σήμερα το αρχοντικό είναι ακατοίκητο και εσωτερικά μισοερειπωμένο και λεηλατημένο.
Νοτιοδυτική όψη |
Νότια όψη με θέα το Πήλιο |
Διάδρομος και δωμάτια ορόφου |
Σκάλα προς σοφίτα |
Η οικοδομή είναι κτισμένη με πέτρα και πορσελάνη, για αυτό και από τους σεισμούς δεν ρηγματώθηκε. Το αρχοντικό είχε ωραίο κήπο, βεράντες με κιόσκια, σιντριβάνι και δύο φοίνικες στην είσοδο, που υπάρχουν ως σήμερα. Έχει χαρακτηριστεί διατηρητέο ως εξαιρετικό νεοκλασικό. Πριν από λίγα χρόνια αποκτήθηκε κατόπιν αγοράς (470.000 ευρώ) από τον πρώην δήμο Αρτέμιδος και τους όμορους πρώην δήμους Μηλεών και Αγριάς (διαδημοτική συνεργασία) για να γίνει - αφού αναπαλαιωθεί- διαδημοτικό πολιτιστικό κέντρο.
Το αρχοντικό έχει επίσης χαρακτηριστεί ως "στοιχειωμένο", αφού η πρώτη οικογένεια σχεδόν ξεκληρίστηκε. Ακόμη
επειδή το οίκημα την περίοδο του Β΄ Παγκόσμιου πολέμου χρησιμοποιήθηκε
για τους σκοπούς των κατακτητών και των συνεργατών τους, η κακή του φήμη
αυξήθηκε.
____________________________________________________________
Ο Νικόλαος Κοντός
καταγόταν
από πλούσια οικογένεια της Ανακασιάς. Παντρεύτηκε την Περσεφόνη
Πατάκη και απόκτησε την Ελένη, τον Κώστα, την Κατίνα, την Θέλξη
(Θελξινόη) και την Αγγελική.
Ο
Νικόλαος ανήκε στο προξενικό σώμα της Ρωσίας. Παράγγειλε στη Ρωσία
κώδωνα (καμπαναριό) για τον Άγιο Νικόλαο, γιατί ο παλιός ήταν
ακατάλληλος.
Η
μητέρα του Αγγελική πέθανε στη Θεσσαλονίκη, σε μεγάλη ηλικία, το
Δεκέμβριο του 1889. Το 1903 ο Νικόλαος αρρώστησε. Η Περσεφόνη άφησε
κληρονόμο της περιουσίας τη Θέλξη ή την Αγγελική, σύζυγο Πέτρου Μάγγου, η
οποία ήταν ευκατάστατη και κατοικούσε στην Αθήνα το 1924. Τα τρία
παιδιά του Νικολάου η Ελένη, ο Κώστας και η Κατίνα ήταν φυματικά και
πέθαναν σε νεαρή ηλικία. Η Κατίνα πέθανε στο Βόλο στις 9 Απριλίου 1896
σε ηλικία 16 ετών. Η Ελένη πέθανε το 1896 στη Γενεύη της Ελβετίας όπου
ήταν τα σανατόρια των φυματικών σε ηλικία 15 ετών. Η χρονολογία θανάτου
της είναι γραμμένη στα γαλλικά στο βάθρο του μνημείου στο Βόλο. Για τον
Κων-νο δεν υπάρχουν στοιχεία. Είχε προσβληθεί και η Θελξινόη αλλά όχι σε
προχωρημένο στάδιο κι έτσι ξέφυγε το θάνατο σε νεαρή ηλικία.
Παντρεύτηκε το Δημήτριο Αγνίδη, πρεσβευτή της Ελλάδας στο Λονδίνο και
υπουργό Εξωτερικών της εξόριστης κυβέρνησης κατά τον πόλεμο. Πέθανε μετά
το 1950.
Ήταν
τέτοια η νοοτροπία της εποχής που δεν επέτρεπε να μαθευτεί η αλήθεια.
Έτσι βρέθηκε η αιτιολογία-πρόσχημα ότι ένα σαμιαμίδι τους δηλητηρίασε το
πρωινό τους και πέθαναν. Μια ένδειξη της αρρώστιας των παιδιών είναι
ότι η μητέρα Περσεφόνη κάνει δωρεά στο νοσοκομείο του Βόλου 500.000δρχ
προς ΄΄ προς νοσηλείαν και των εν αυτώ εκάστοτε ασθενών και ιδία και εν
τω δια φθισικούς προορισμένω τμήματος΄΄.
Οι
επιζήσαντες έμεναν στην οδό Ιάσονος με Μαυροκορδάτου. Επειδή θεωρούσαν
όμως το σπίτι γρουσούζικο και μολυσμένο, το εγκατέλειψαν και έκτισαν ένα
καινούριο στην Μαυροκορδάτου με Ερμού. Δεν περιορίστηκαν όμως σ’ αυτό .
Πούλησαν και την εξοχική κατοικία στα Άνω Λεχώνια , το ονομαζόμενο
΄΄ροζ σπίτι΄΄. Το πούλησαν στον Αλπάκη και αυτός στον Χατζησταματίου.
( Το κείμενο για τον Ν. Κοντό είναι αντιγραφή από το βιβλίο ΄΄Ιστορίες ζωής και θανάτου στο νεκροταφείο του Βόλου ΄΄ της Βασιλείας Γιασιράνη –Κυρίτση. Εκδόσεις ΩΡΕΣ 1996)
Η συλλυπητήρια αγγελία για το θάνατο της κόρης του Ν. Κοντού σε εφημερίδα της εποχής...
... και η ευχαριστήρια επιστολή στην ίδια εφημερίδα του πατέρα Ν. Κοντού.
ΠΗΓΗ : ANOLEXONIA.BLOGSPOT.COM
1 σχόλιο:
http://anolehonia.blogspot.gr/ είναι το ιστολόγιο
Δημοσίευση σχολίου