Ouija Board: Ο πίνακας των πνευμάτων

Η εικόνα είναι λίγο πολύ γνωστή σε όλους: Η νύχτα έχει πέσει για τα καλά και μια παρέα νεαρών -συνήθως- ανθρώπων, κάθονται γύρω από ένα τραπέζι. Στο κέντρο του τραπεζιού δεσπόζει ένα ποτήρι γυρισμένο ανάποδα, ενώ γύρω από αυτό έχουν τοποθετηθεί τα γράμματα της ελληνικής αλφαβήτου, μαζί με αριθμούς και συγκεκριμένες λέξεις. Ένας ένα, τα μέλη της παρέας αγγίζουν το ποτήρι και κλείνοντας τα μάτια, προσπαθούν να συγκεντρωθούν… Ο πιο «ψαγμένος» της παρέας σπάει τη σιγή με μια ερώτηση, που στη συνείδηση των περισσοτέρων έχει εντυπωθεί ως το «σήμα κατατεθέν» της επικοινωνίας με τον κόσμο των πνευμάτων: «Υπάρχει κάποιος εδώ που θέλει να επικοινωνήσει μαζί μας»;

Τελικά τι ακριβώς είναι το  περίφημο Ouija Board, γνωστό και ως «ποτηράκι» ή «τραπεζάκι»; Πρόκειται για μια από τις πλέον διαδεδομένες μεθόδους επίκλησης πνευμάτων, κυρίως λόγω της «ευκολίας» στη χρήση του, αλλά και της φήμη του ως ιδιαίτερα αποτελεσματικό, ακόμα και όταν το χρησιμοποιούν άνθρωποι που ουδεμία σχέση έχουν με τον πνευματισμό.
Το concept του ouija (η λέξη πιθανότατα είναι σύνθετη, με πρώτο συνθετικό το γαλλικό «ναι» (oui) και δεύτερο τον αντίστοιχο γερμανικό όρο (ja) είναι απλό: Ο οποιοσδήποτε μπορεί να επικοινωνήσει με τον άλλο κόσμο, αρκεί να διαθέτει τον πίνακα ouija (ή να κατασκευάσει το δικό του) και να τον χρησιμοποιήσει με τον κατάλληλο τρόπο. Κι αν αναρωτιέστε τι το ιδιαίτερο έχει αυτός ο πίνακας, σας βεβαιώνουμε πως δεν περιέχει τίποτα περισσότερο από τα γράμματα της αλφαβήτου τοποθετημένα κατά τέτοιο τρόπο στο τραπέζι, ώστε το «πνεύμα» να μπορεί να σχηματίζει λέξεις κουνώντας το ποτηράκι ή οτιδήποτε άλλο έχει καθοριστεί ως δείκτης. Κατ’ αυτόν τον τρόπο, μια συνεδρία ouija καταλήγει σε έναν ενδιαφέροντα διάλογο μεταξύ ζώντων και .. νεκρών, στον οποίο οι συμμετέχοντες απευθύνουν ερωτήσεις στο πνεύμα (ακουμπώντας πάντα το ποτηράκι) και εκείνο απαντά δείχνοντας γράμματα που σχηματίζουν λέξεις. Ακούγεται τραβηγμένο και πιθανώς υπερβολικό, οι υποστηρικτές του όμως υποστηρίζουν πως το ouija δεν είναι τίποτα περισσότερο από μια απλή τεχνική επικοινωνίας με τον άλλο κόσμο, στην οποία σημαίνοντα ρόλο δεν έχει ο πολύκροτος πίνακας, αλλά οι ίδιοι οι συμμετέχοντες, που λειτουργούν ως διάμεσοι μεταξύ των δύο κόσμων.
Παιχνίδι ή επίκληση;
Φυσικά, τα πράγματα δε παίρνουν πάντα ευχάριστη τροπή. Για συγκεκριμένους λόγους που μάλλον εύκολα μπορούμε να κατανοήσουμε, κάποιες φορές το πνεύμα δεν επιθυμεί να επιστρέψει για κανένα λόγο εκεί από όπου ήρθε. Δεν είναι λίγες οι μαρτυρίες ανθρώπων που περιγράφουν στοιχειώματα και φαινόμενα poltergeist μετά από χρήση του πίνακα, ενώ κάποιοι μιλούν ακόμα και για δαιμονισμό ή .. θάνατο των εμπλεκομένων σε τέτοια «παιχνίδια»! Και λέμε παιχνίδια, καθώς το ouija board κυκλοφορεί ευρέως σε μορφή επιτραπέζιου παιχνιδιού στις ΗΠΑ από μεγάλες εταιρείες, τόσο ευρέως που δεν είναι απίθανό να το δει κανείς σε κάποιο ράφι πολυκαταστήματος δίπλα στη … Monopoly!
Όμως, είναι τελικά το ouija ένα ακίνδυνο παιχνίδι; Ή μήπως, κάτι πολύ διαφορετικό; Για τους επιστήμονες και τους σκεπτικιστές, η απάντηση στο εν λόγω ερώτημα είναι απλή: το ouija ή ποτηράκι ή όπως αλλιώς θέλουμε να το πούμε, είναι εντελώς ακίνδυνο! Γιατί; Γιατί πολύ απλά κόσμος των πνευμάτων δεν υπάρχει, συνεπώς δε θα μπορούσαμε να επικοινωνήσουμε με αυτόν, ενώ οι κινήσεις του δείκτη που σχηματίζουν λέξεις, οφείλονται σε ανεπαίσθητες μικροκινήσεις που κάνουμε εμείς οι ίδιοι χωρίς να το αντιλαμβανόμαστε. Με άλλα λόγια, το ouija δεν είναι τίποτα άλλο από μια μορφή αυθυποβολής, στην οποία ο μόνος με τον οποίο καταφέρνουμε να επικοινωνήσουμε είναι ο … ίδιος μας ο εαυτός!
Από την άλλη, υπάρχουν οι απόψεις κάποιων ερευνητών και πνευματιστών, που μιλούν για μια αυθεντική μέθοδο επίκλησης με απρόβλεπτα αποτελέσματα. Για αυτούς, το ouija δεν είναι ένα αθώο, ακίνδυνο παιχνίδι, αλλά ένας τρόπος επικοινωνίας με διάφορες οντότητες, η οποία μπορεί πολύ εύκολα να καταλήξει σε τρομακτικά (κυριολεκτικά και μεταφορικά) αποτελέσματα.
Ποια από τις δύο απόψεις είναι και η σωστή, μάλλον δε θα το μάθουμε ποτέ και δεν έχει σημασία. Αυτό που όμως έχει σημασία, είναι πως το ouija board είναι για το χρήστη του μια κλασική περίπτωση «μπρος γκρεμός και πίσω ρέμα», ή όπως λένε στο εξωτερικό, μια «lose-lose situation». Αν οι σκεπτικιστές έχουν δίκιο, τότε το ouija δεν είναι παρά ένα ανούσιο παιχνίδι, που δεν προσφέρει τίποτα στο παίκτη παρά μόνο τη ψευδαίσθηση της επικοινωνίας με μια -κατά τα άλλα- ανύπαρκτη οντότητα. Αντίστοιχα, αν οι σκεπτικιστές έχουν άδικο και το ouija αποτελεί πραγματικά ένα τρόπο επικοινωνίας με το άγνωστο, τότε σε καμιά περίπτωση δεν είναι παιχνίδι και σε καμιά περίπτωση δεν πρέπει να αποτελεί αντικείμενο της περιέργειας ανθρώπων που δεν έχουν καμιά σχέση με το αντικείμενο και δε γνωρίζουν πως να προστατευθούν.

Η υπευθυνότητα και τα κίνητρα…
Σε κάθε περίπτωση, ο πειραματισμός με το ouija δε μπορεί να θεωρηθεί αθώος. Είτε είναι αποτελεσματικό είτε όχι και ασχέτως της προέλευσης των αποτελεσμάτων, είναι γεγονός πως οι συμμετέχοντας σε μια συνεδρία ouija επιχειρούν να ανοίξουν μια πόρτα προς έναν άλλο κόσμο. Κανείς από αυτούς δε γνωρίζει τι θα μπει μέσα από αυτή τη πόρτα και κυρίως, κανείς δε γνωρίζει πως να την κλείσει, αν χρειστεί..
Με άλλα λόγια, το ouija είναι και θα είναι μια μορφή επίκλησης. Όσο αθώο και αν φαίνεται, όσο εμπορικό και αν είναι, δεν παύει να είναι μια επίκληση. Για αυτό λοιπόν, την επόμενη φορά που θα βρίσκεστε με την παρέα σας σε ένα σπίτι και θα πετάξει κάποιος την ιδέα της πραγματοποίησης μιας συνεδρίας ouija, σκεφτείτε: είστε έτοιμοι για κάτι τέτοιο; Έχετε τις απαραίτητες γνώσεις; Είστε έτοιμοι να αντιμετωπίσετε τις αρνητικές συνέπειες μιας τέτοιας κίνησης, ακόμη και αν υποθέσουμε πως η πιθανότητα να συμβεί κάτι αρνητικό είναι μια στο εκατομμύριο;
Το κύριο ερώτημα όμως που θα πρέπει να σας απασχολήσει, είναι το γιατί… Γιατί θέλετε να καλέσετε κάποιο πνεύμα; Βαριέστε; Νιώθετε ότι πρέπει κάτι να κάνετε για να περάσει η ώρα με τη παρέα; Μήπως βιώνετε μια τόσο πεζή καθημερινότητα που έχετε ανάγκη να ξεφύγετε έστω και για λίγο; Σκεφτείτε καλά τα κίνητρα σας… Είναι τόσο ισχυρά ώστε να δικαιολογούν την επιθυμία σας να πραγματοποιήσετε μια τέτοια επίκληση; Μη σας σοκάρει η λέξη.. Είπαμε, για επίκληση πρόκειται, η οποία για «εμπορικούς» λόγους βαφτίστηκε με μια ονομασία αγνώστου προελεύσεως. Το χάπι όμως δε χρυσώνεται τόσο εύκολα… Εξετάζοντας τα κίνητρα σας, το πιο πιθανό είναι να διαπιστώσετε πως το μοναδικό πραγματικό  είναι η περιέργεια και η έλξη που νιώθετε για το άγνωστο. Προσέξτε όμως, γιατί αυτό που καλείτε, μπορεί να έρθει … Στ’ αλήθεια…



Who is Who: Ο Γιώργος Αδαμόπουλος είναι απόφοιτος οικονομικών σπουδών και μέλος της Ελληνικής Κοινότητας του Μεταφυσικού. Αρθρογραφεί τακτικά σε περιοδικά εναλλακτικής αναζήτησης, ενώ συμμετέχει και στη συγγραφή του εναλλακτικού ταξιδιωτικού project «Παράξενος Ταξιδιώτης».
Σημείωση 1: Ο συγγραφέας δεν υποστηρίζει με κανένα τρόπο τη διενέργεια τέτοιων συνεδριών και συνιστά μεγάλη προσοχή σε όποιον επιχειρήσει να «παίξει» με τον πίνακα.
Σημείωση 2: Το άρθρο δημοσιεύτηκε αρχικά στο εβδομαδιαίο περιοδικό του Ελεύθερου Τύπου, τα “Φαινόμενα”.