Ο Μεσαίωνας των θρύλων

Ο Μεσαίωνας είναι ιστορική χρονική περίοδος που αναφέρεται κυρίως στην ιστορία των λαών της Δυτικής Ευρώπης και τα όριά της δεν είναι καθορισμένα με σαφήνεια καθώς υπάρχουν διαφωνίες μεταξύ των ιστορικών.
Αυτό είναι φυσικό, γιατί μια εποχή δεν αρχίζει αυτόματα, αλλά η αρχή της προϋπάρχει στην προηγούμενή της εποχή. Γενικά πάντως ο Μεσαίωνας καλύπτει τους αιώνες από την κατάρρευση του δυτικού τμήματος της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας (5ος αι. μ.Χ.) μέχρι την πτώση της Κωνσταντινούπολης που συμπίπτει και με τις αρχές της Αναγέννησης. Ο Μεσαίωνας
χαρακτηρίζεται ως οπισθοδρόμηση της πολιτισμικής εξέλιξης του ανθρώπου και έχει τις ρίζες του στην μετακίνηση των βαρβαρικών λαών προς το δυτικό κομμάτι της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Το γεγονός αυτό οδήγησε στον σκοταδισμό και άφησε ως μόνη ερμηνεία του κόσμου τους μύθους και τον θεοκρατισμό, με τον δεύτερο να ενισχύεται πολύ από την Δυτική Εκκλησία. Γι’ αυτό η λέξη Μεσαίωνας δηλώνει σήμερα κάθε σκοτεινή τυραννική και αντιεπιστημονική περίοδο στην ιστορία ενός λαού. Εξ αιτίας του κλίματος που επικρατούσε εκείνη την εποχή δημιουργήθηκαν πολλοί μύθοι και θρύλοι, αρκετοί από τους οποίους είναι γνωστοί ακόμα και στις μέρες μας.

Μέρλιν ο Μάγος

Ο Μέρλιν, (Merlin) είναι μυθικό πρόσωπο και βασική μορφή τουα ρθουριανού κύκλου εμφανίζεται στα υπάρχοντα αρχεία (Armes Prydein Gododdin) από τις αρχές του 10ου αιώνα ως προφήτης μόνον, αλλά ο ρόλος του εξελίχθηκε βαθμιαία σε εκείνον του μάγου, του προφήτη και του συμβούλου, σε όλες τις εξελικτικέςφάσεις του βασιλείου του βασιλιά Αρθούρου. Του δόθηκε το όνομα Εμρίς (ή Αμβρόσιος) κατά τη γέννησή του στο Καέρ-Φύρντιν (Καρμάρθεν). Μόνο αργότερα έγινε γνωστός ως Μέρλιν, εκλατινισμένη εκδοχή της ουαλλικής λέξης Μύρρντιν, από τον τόπο της γέννησής του. Τούτος ο τύπος επινοήθηκε -όπως και πολλοί άλλοι- πιθανώς από τον Τζέφρεϊ του Μονμάουθ, καθώς δεν ήθελε ο χαρακτήρας του Μέρλιν να σχετίζεται με τη γαλική λέξη merde, που σημαίνει «περίττωμα».

Άγιο Δισκοπότηρο

Το Άγιο Δισκοπότηρο, ή ιερό Γκράαλ ήταν ένα σκεύος που χρησιμοποιήθηκε κατά τον μύθο από τον Χριστό στο μυστικό δείπνο και δόθηκε στον Ιωσήφ της Αριμαθείας. Εκεί συγκεντρώθηκε κατά τον ίδιο μύθο το αίμα και ο ιδρώτας του Ιησού, την ώρα που τον κατέβαζε ο Ιωσήφ από τον Σταυρό. Μετά από τον θάνατο του Χριστού, ο Ιωσήφ φυλακίστηκε προφανώς σε έναν τύμβο, όμοιο με εκείνον που χρησιμοποίησε για το σώμα του Ιησού. Αφημένος εκεί για να λιμοκτονήσει, επί αρκετά χρόνια τρεφόταν από την μαγική δύναμη του γκράαλ που του παρείχε τροφή και νερό κάθε πρωί με θαυματουργό τρόπο. Αργότερα – και σύμφωνα με μια άλλη εκδοχή του μύθου – ο Ιωσήφ ταξίδεψε στην Μεγάλη Βρετανία με την οικογένειά του και διάφορους συντρόφους του. Εγκαταστάθηκε στο Ύνυς Βίτριν (Γκλάστονμπερι), αλλά το δισκοπότηρο πήγε στο Κορμπένικ και στεγάστηκε σε ένα θαυματουργό κάστρο, που φυλασσόταν πάντα από τους Βασιλείς του Δισκοπότηρου, απόγονους της κόρης του Ιωσήφ Άννας ή Ενυγκέους και του συζύγου της Μπρονς.Στην αυλή του βασιλιά Αρθούρου, όμως, υπήρχε η προφητεία ότι το Δισκοπότηρο θα ανακάλυπτε και πάλι ένας απόγονος του Αγίου Ιωσήφ. Αυτός ο συγκεκριμένος απόγονος ήταν και ο μόνος που θα μπορούσε να καθίσει στην Επικίνδυνη Θέση, στην Στρογγυλή Τράπεζα.

Ρομπέν των Δασών

O Ρομπέν των Δασών (αγγλ. Robin Hood) είναι ο αρχετυπικός Άγγλος λαϊκός ήρωας: ένας αβρός κι ευσεβής παράνομος της μεσαιωνικής εποχής, ο οποίος είναι διάσημος από σύγχρονες εκδοχές του θρύλου για το γεγονός ότι άρπαζε χρήματα από τους πλούσιους και τα μοίραζε στους φτωχούς, πολεμώντας την τυραννία και την αδικία. Επίσης παρουσιάζεται ως ένας δεινός τοξοβόλος. Αυτός κι οι ακόλουθοί του συνήθως συσχετίζονται με το Δάσος του Σέργουντ στο Νότιγχαμ. Σε πολλές ιστορίες αντίπαλος του Ρομπέν ήταν ο δεσποτικός Σερίφης του Νότιγχαμ, ο οποίος διέπραττε ευρέως κατάχρηση εξουσίας, οικειοποιούμενος εκτάσεις γης, κυνηγώντας αδίκως τους φτωχούς και θέτοντας υπέρογκη φορολογία στους υπηκόους του. Σε κάποιες ιστορίες, αντίπαλος είναι ο Πρίγκηπας Ιωάννης, ίσως ο Ιωάννης της Αγγλίας, σφετεριστής του θρόνου που δικαιωματικά κατείχε ο αδερφός του, Ριχάρδος ο Λεοντόκαρδος. Σε κάποιες εκδοχές του μύθου, ο Ρομπέν των Δασών λέγεται πως ήταν ευγενής, ο κόμης Ρόμπιν του Λόξλεϊ, τη γη του οποίου καταχράστηκαν άπληστοι άνθρωποι της εκκλησίας. Κάποιες φορές εμφανίζεται να έχει πολεμήσει στην Τρίτη Σταυροφορία και, γυρνώντας στην Αγγλία, να βλέπει τα εδάφη του καταπατημένα από το μοχθηρό Σερίφη. Σε κάποιες ιστορίες είναι ο υπερασπιστής του λαού, που πολεμάει εναντίον διεφθαρμένων αξιωματούχων και του τυραννικού καθεστώτος που τους προστατεύει, ενώ άλλες φορές είναι ένας αλαζόνας και ξεροκέφαλος επαναστάτης, που απολαμβάνει κάθε μάχη να γίνεται λουτρό αίματος, κατασφάζοντας τους αντιπάλους του με απίστευτη σκληρότητα.

Φιλοσοφική λίθος

Η φιλοσοφική λίθος (Λατινικά: lapis philosophorum‎) είναι μια θρυλική αλχημική ουσία που είναι ικανή να μετατρέψει βασικά μέταλλα όπως ο υδράργυρος σε χρυσό ή άργυρο. Επίσης, είναι σε θέση να παρατείνει τη ζωή κάποιου και λέγεται το ελιξίριο της ζωής, χρήσιμο για την αναζωογόνηση και για την επίτευξη αθανασίας. Για πολλούς αιώνες, ήταν το πιο περιζήτητος στόχος στην αλχημεία. Η φιλοσοφική λίθος ήταν το κεντρικό σύμβολο της μυστικής ορολογίας της αλχημείας, που συμβολίζει την τελειότητα, τον πνευματικό διαφωτισμό, και ουράνια μακαριότητα. Οι προσπάθειες για να την ανακάλυψη της φιλοσοφικής λίθου ήταν γνωστές ως Magnum Opus («Μεγάλο Έργο»)

Ο Περιπλανώμενος Εβραίος

Ο Περιπλανώμενος Εβραίος είναι μια φιγούρα από τη μεσαιωνική χριστιανική λαογραφία του οποίου ο θρύλος άρχισε να διαδίδεται στην Ευρώπη των 13ο αιώνα και έγινε αναπόσπαστο κομμάτι της χριστιανικής μυθολογίας. Ο μύθος αφορά έναν Εβραίο που χλεύασε τον Ιησού στο δρόμο προς το Γολγοθά και από τότε είναι καταραμένος να περπατάει στη γη μέχρι τη Δευτέρα Παρουσία. Η ακριβής φύση της απερισκεψίας του Περιπλανώμενου έχει διάφορες εκδοχές στην ιστορία, όπως και ο χαρακτήρας του. Κάποιοι λένε πως ήταν τσαγκάρης ή κάποιος άλλος επαγγελματίας, άλλοι πως ήταν ο θυρωρός σε ένα κτήμα του Ποντίου Πιλάτου. Οι απαρχές του μύθου αμφισβητούνται. Ίσως να προέρχεται από τον Κάιν, στον οποίο δίνεται παρόμοια τιμωρία -να περιπλανιέται στη γη, χωρίς να μπορεί να μαζέψει σοδειά, αλλά πάντα  οργώνει.

Βασιλιάς Αρθούρος

Ο Βασιλιάς Αρθούρος είναι ένας θρυλικός Βρετανός ηγέτης ο οποίος, σύμφωνα με τις μεσαιωνικές ιστορίες και μυθιστορήματα, οδήγησε τους Βρετανούς στο να αμυνθούν κατά των Σαξόνων εισβολέων στις αρχές του 6ου αιώνα. Οι λεπτομέρειες της ιστορίας του Αρθούρου κυρίως από λαογραφικής και λογοτεχνικής «ανακάλυψης» και η ιστορική ύπαρξη του, αμφισβητούνται από τους σύγχρονους ιστορικούς. Η ιστορική βάση για το θρύλο του Βασιλιά Αρθούρου έχει συζητηθεί πολύ από τους μελετητές. Μερικοί βλέπουν τον Αρθούρο ως μια πραγματική ιστορική φυσιογνωμία, ένας Ρωμαίος-Βρετανός ηγέτης που πολέμησε εναντίον των Αγγλοσαξόνων εισβολέων κάποια στιγμή στα τέλη του 5ου με αρχές του 6ου αιώνα, αλλά η έλλειψη πειστικών αποδείξεων είναι ο λόγος που πολλοί ιστορικοί αποκλείουν τον Αρθούρο από τους καταλόγους της ρωμαϊκής Βρετανίας.

Εξκάλιμπερ

Το Εξκάλιμπερ (Excalibur, ουαλλική γλώσσα Caledfwlch Καλεντβούλχ), σύμφωνα με τον μύθο, ήταν ένα σπαθί το οποίο ήταν καρφωμένο σε έναν βράχο και όποιος ιππότης κατάφερνε να το βγάλει από εκεί θα γινόταν βασιλιάς της Αγγλίας. Το Εξκάλιμπερ στον βράχο το είχε βάλει ο πατέρας του Αρθούρου Ούθερ Πεντράγκον λίγο πριν πεθάνει(το οποίο σπαθί είχε δώσει στον Ούθερ ο Μάγος Μέρλιν). Πολλοί ιππότες συνέρρεαν γύρω από αυτό και προσπαθούσαν να το βγάλουν, πολλοί μονομαχούσαν για το ποιος θα το τραβήξει πρώτος. Σε μια τέτοια μονομαχία σπάει το σπαθί ενός ιππότη και αυτός διατάζει τον υπηρέτη του να του φέρει ένα άλλο. Αυτός τότε τράβηξε το Εξκάλιμπερ και το έβγαλε από τον βράχο, ο υπηρέτης ήταν ο Αρθούρος ο οποίος έγινε ο βασιλιάς της Αγγλίας. Όταν ο Αρθούρος τραυματίστηκε θανάσιμα στη μάχη με τον γιό του Μόρντρεντ ζήτησε από τον ιππότη Μπέντβιρ να το πετάξει στην πρώτη λίμνη που θα συναντούσε μπροστά του, αυτός προσποιήθηκε δύο φορές ότι το έκανε, ο Αρθούρος επέμενε και τελικά το πέταξε. Από τα νερά της λίμνης εμφανίστηκε η κυρά της λίμνης, η νόμιμη κάτοχος του, η οποία το πήρε για πάντα μαζί της.Πιθανά να βρίσκεται στη κοντινότερη λίμνη ή ποταμό που βρίσκεται στο Λονδίνο.

Πάπισσα Ιωάννα

Η Πάπισσα Ιωάννα ήταν μια θρυλική Πάπισσα, η οποία υποτίθεται ότι βασίλεψε για λιγότερο από τρία χρόνια γύρω στο 850, μεταξύ των Λέοντα IV και Βενέδικτου III (αν και υπήρχαν μόνο δύο μήνες διαφορά μεταξύ των δύο, με βάση τα αρχεία της Καθολικής Εκκλησίας). Είναι γνωστή κυρίως από ένα μύθο που κυκλοφόρησε το Μεσαίωνα. Η Πάπισσα θεωρείται από τους περισσότερους σύγχρονους ιστορικούς και θρησκευτικούς μελετητές ως φανταστική και πως προέρχεται από κάποια αντι-παπική σάτιρα. Οι περισσότεροι μελετητές την απορρίπτουν ως ένα μεσαιωνικό θρύλο. Το Λεξικό της Οξφόρδης αναγνωρίζει ότι αυτός ο μύθος ήταν ευρέως διαδεδομένος για αιώνες, ακόμη και μεταξύ των καθολικών κύκλων, αλλά δηλώνει ότι δεν υπάρχει «καμία απόδειξη για Πάπισσα σε οποιαδήποτε από τις ημερομηνίες που προτείνονται ως τη βασιλείας της» και συνεχίζει λέγοντας ότι «τα γνωστά γεγονότα των αντίστοιχων χρονικών περιόδων το κάνουν αδύνατο να χωρέσει [μια Πάπισσα]».

Η Παιδική Σταυροφορία

Η Παιδική Σταυροφορία είναι το όνομα που δίνεται σε μια σειρά εικονικών αλλά και πραγματικών γεγονότων που συνέβησαν το 1212 μ.Χ. που συνδυάζουν μερικά ή όλα από αυτά τα στοιχεία: Τα οράματα ενός παιδιού από τη Γαλλία ή τη Γερμανία, την πρόθεσή του να μετατρέψει ειρηνικά τους Μουσουλμάνους των Αγίων Τόπων σε Χριστιανούς, τις ορδές παιδιών που όδευαν προς την Ιταλία και παιδιά που πουλήθηκαν ως σκλάβοι. Μια μελέτη που δημοσιεύθηκε το 1977, αμφιβάλει για την ύπαρξη αυτών των γεγονότων και πολλοί ιστορικοί πιστεύουν πλέον ότι δεν ήταν παιδιά, αλλά περιπλανώμενοι φτωχοί στη Γερμανία και τη Γαλλία, μερικοί από τους οποίους προσπάθησαν να φτάσουν στους Αγίους Τόπους και άλλοι που ποτέ δεν προσπάθησαν να το κάνουν. Οι πρόωρες εκδοχές των γεγονότων, που ειπώθηκαν με πολλές παραλλαγές κατά τη διάρκεια των αιώνων, είναι σε μεγάλο βαθμό απόκρυφες. Πρόσφατες έρευνες δείχνουν ότι οι συμμετέχοντες δεν ήταν παιδιά, τουλάχιστον όχι πολύ μικρά. Η σύγχυση ξεκίνησε αργότερα γιατί οι χρονικογράφοι, που δεν ήταν μάρτυρες των γεγονότων του 1212 και οι οποίοι έγραψαν 30 ή και περισσότερα χρόνια αργότερα, άρχισαν να μεταφράζουν τα αρχικά κείμενα και παρερμήνευσαν τη Λατινική λέξη «pueri», που σημαίνει «τα αγόρια», μεταφράζοντας την «τα παιδιά».

Τα Ινκούμπους και Σουκούμπους

Το Ινκούμπους (από το λατινικό In+cubare, «αυτοί που ξαπλώνουν από πάνω») είναι ένας δαίμονας με μορφή άνδρα που υποτίθεται πως ξαπλώνει πάνω -κυρίως- σε γυναίκες, για να κάνει σεξ μαζί τους με σκοπό την αναπαραγωγή του. Τα αντίστοιχα θηλυκά του είναι τα Σουκούμπους (Sub+cubare, «εκείνα που ξαπλώνουν από κάτω»). Είναι δαίμονες του ύπνου και σχετίζονται με τον Ντουέντε στην Ισπανία αλλά και με τη δική μας γνώστη Μόρα (Μάρα, Μαρουσώ κ.ά.). Λέγεται πως ο Μάγος Μέρλιν είναι καρπός ενός Ινκούμπους και μιας γυναίκας. Η δυτική θρησκευτική παράδοση θεωρεί ότι η επαναλαμβανόμενη επαφή με Ινκούμπους ή Σουκούμπους μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα την επιδείνωση της υγείας ή ακόμα και θάνατο. Πολλοί είναι αυτοί που προσπάθησαν να δώσουν κάποιες εξηγήσεις και να λύσουν το ερώτημα της προέλευσης του θρύλου των Ινκούμπους, αλλά ακόμα δεν έχουν καταφέρει τίποτα.

Οι χαμένες φυλές

Οι δώδεκα χαμένες φυλές του Ισραήλ είναι οι αρχαίες φυλές του Ισραήλ που εξαφανίστηκαν μετά την καταστροφή του Βασιλείου του Ισραήλ, την υποδούλωση του και την εξορία του από την αρχαία Ασσυρία. Πολλές ομάδες Εβραίων έχουν δόγματα σχετικά με το ότι αυτές οι φυλές είναι ακόμα κρυμμένες κάπου και ότι κάποτε θα επιστρέψουν. Είναι ένα θέμα που εν μέρει βασίζεται σε τεκμηριωμένη ιστορική πραγματικότητα και στην έγγραφη θρησκευτική παράδοση, αλλά και στην κερδοσκοπία. Πολλά βιβλία έχουν γραφτεί για τις χαμένες φυλές αλλά δεν υπάρχει καμία συγκεκριμένη πηγή. Μερικοί επιστήμονες έχουν διερευνήσει το θέμα, και κατά καιρούς, έχουν προβάλει κάποιες αξιώσεις για τις δώδεκα φυλές. Ωστόσο, οι θρησκευτικές πηγές παραμένουν οι κύριες πηγές της πεποίθησης ότι οι δώδεκα χαμένες φυλές έχουν κάποια συνεχή, αν και κρυμμένη, ταυτότητα. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι το Βιβλίο του Μόρμον υποδεικνύει ότι οι ιθαγενείς Αμερικανοί είναι δύο από τις χαμένες φυλές.

Ο Prester John

Οι θρύλοι του Prester John (Ιερέας Ιωάννης), δημοφιλής στην Ευρώπη από τον 12ο ως και τον 17ο αιώνα, μιλούσε για έναν Χριστιανό Πατριάρχη και Βασιλιά που κυβερνούσε ένα χριστιανικό έθνος μέσα σε Μουσουλμάνους και Παγανιστές στην Ανατολή. Λέγεται πως ήταν απόγονος ενός από τους Τρεις Μάγους, ήταν γενναιόδωρος βασιλιάς και ενάρετος άνθρωπος, που κυβερνούσε ένα κόσμο γεμάτο πλούτη και παράξενα πλάσματα. Στο βασίλειο του υπήρχαν διάφορα καταπληκτικά πράγματα όπως οι Πύλες του Αλεξάνδρου και η Πηγή της Νιότης και επίσης συνόρευε με τον Επίγειο Παράδεισο. Ανάμεσα στους θησαυρούς του ήταν ένας καθρέφτης μέσω του οποίου μπορούσε να δει όλες τις επαρχίες. Παρά τη μη ύπαρξη του Prester John, η μεσαιωνική πίστη στο θρύλο επηρέασε αρκετά για πολλά χρόνια την ευρωπαϊκή και παγκόσμια ιστορία -άμεσα και έμμεσα- και ενθάρρυνε πολλούς εξερευνητές, ιεραπόστολους, μελετητές και κυνηγούς θησαυρών.


Cover photo: http://lemerg.com%5B/spoiler%5D