Οπως λέει στην «Κ» ο πρόεδρος του συλλόγου «Ούγκο Φόσκολο», που συστάθηκε με πρωτοβουλία Ζακυνθινών, δημοσιογράφος Φίλιππος Συνετός, «η κοινωνία του νησιού έχει ιστορικό χρέος να τιμήσει ένα από τα πιο φωτισμένα παιδιά της, που ακόμη δεν έχει αναγνωριστεί στον ευρύτερο ελληνικό χώρο».
Οπως προσθέτει, «ο Νικόλαος-Ούγκο Φόσκολο, αν και έζησε στην Ιταλία, έγραψε στην ιταλική γλώσσα και τιμάται ως εθνικός ποιητής της Ιταλίας, υπήρξε γνήσιος Ελληνας, αφού στους πόθους και στους οραματισμούς του βρισκόταν πάντα η σκλαβωμένη –τότε– Ελλάδα. Αυτό το χρέος προσπαθούμε να εκπληρώσουμε εδώ στη Ζάκυνθο», συνεχίζει ο Φίλιππος Συνετός και, όπως σημειώνει, «άμεσος στόχος μας είναι η “Οικία Ούγκο Φόσκολο”, που μόλις ανακατασκευάστηκε, να καταστεί επισκέψιμος ιστορικός χώρος και κέντρο ευρωπαϊκών αναφορών για τον μεγάλο Ζακυνθινό ποιητή, που πρώτοι τίμησαν και αναγνώρισαν ο Διονύσιος Σολωμός και ο Ανδρέας Κάλβος».
Στην αρχική του μορφή
Χάρη λοιπόν στις προσπάθειες που καταβάλλει ο σύλλογος, το πατρικό σπίτι του ποιητή οικοδομήθηκε όπως ήταν στην αρχική του μορφή στη γειτονιά της Οδηγήτριας. Τα σχέδια εκπόνησε ο καθηγητής του ΕΜΠ Διονύσης Ζήβας, που υπήρξε και πρόεδρος του συλλόγου την περίοδο 2015-2017. Δίπλα από το σπίτι, στον πεζόδρομο της Κυριάκου Ξένου, επανατοποθετήθηκε το γλυπτό «Θρηνούν πνεύμα», έργο του γλύπτη Ιωάννη Βιτσάρη, που από το 1970 είχαν τοποθετήσει οι τοπικές αρχές στο οικόπεδο της προσεισμικής οικίας, στη μνήμη πάντα του ποιητή.
Ο Ούγκο Φόσκολο γεννήθηκε στη Ζάκυνθο από Ελληνίδα μητέρα και Ιταλό πατέρα το 1778 και έζησε στο νησί έως το 1792, όταν έφυγε για σπουδές στη Βενετία. Στη συνέχεια, ακολούθησε μια περιπετειώδη ζωή, στη διάρκεια της οποίας έγραψε θεατρικά και ποιητικά έργα, ενώ παράλληλα εντάχθηκε στα επαναστατικά κινήματα της εποχής. Αν και όλα τα έργα του ο Φόσκολο τα έγραψε στην ιταλική γλώσσα, ποτέ δεν ξέχασε την ελληνική του καταγωγή και ύμνησε με πάθος την ιδιαίτερη πατρίδα του, τη Ζάκυνθο.
Οπως λέει ο Φίλιππος Συνετός, όνειρο του Ούγκο Φόσκολο, όπως αποδεικνύουν οι τελευταίες επιστολές του προς συγγενικά του πρόσωπα στη Ζάκυνθο, ήταν να επιστρέψει και να ζήσει στο νησί όπου γεννήθηκε. Ομως δεν κατάφερε να το πραγματοποιήσει, αφού τον πρόλαβε ο θάνατος στις 10 Σεπτεμβρίου του 1827, στο προάστιο Τέρνχαμ Γκριν του Λονδίνου. Οταν πληροφορήθηκαν στη Ζάκυνθο τον θάνατο του Φόσκολο, τελέστηκε επιμνημόσυνη δέηση στην καθολική εκκλησία του Αγίου Μάρκου, όπου τον επικήδειο λόγο εκφώνησε, τότε, ο Διονύσιος Σολωμός. Συγγενείς και φίλοι του ποιητή προσπάθησαν πολλές φορές να μεταφέρουν τα οστά του στη γενέτειρα γη, αλλά δεν τα κατάφεραν. Ωστόσο, το 1870 η τότε ιταλική κυβέρνηση πήρε άδεια από το αγγλικό κράτος και μετέφερε τα οστά του Ούγκο Φόσκολο στο «Πάνθεον των Ιταλών ποιητών», που βρίσκεται στην εκκλησία της Σάντα Κρότσε στη Φλωρεντία.
Οι Ζακυνθινοί, ασφαλώς, δεν σταμάτησαν τις προσπάθειες να κρατήσουν ζωντανή τη μνήμη του ποιητή. Ετσι, το 1885, προχώρησαν, με απόφαση του δημοτικού συμβουλίου, στην εξαγορά του σπιτιού που γεννήθηκε. Μάλιστα, λίγα χρόνια αργότερα το σπίτι μετατράπηκε σε δημοτική βιβλιοθήκη, με το όνομα «Φοσκολιανή Βιβλιοθήκη». Κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, το σπίτι βομβαρδίστηκε και στη συνέχεια επισκευάστηκε πρόχειρα από τους Ιταλούς κατακτητές. Το τελειωτικό κτύπημα ήλθε με τους καταστροφικούς σεισμούς του 1953. Το σπίτι κατέρρευσε και παρέμεινε οικόπεδο για περισσότερα από 60 χρόνια.
190χρονα του θανάτου
Μάλιστα, φέτος συμπληρώνονται 190 χρόνια από τον θάνατο του Ούγκο Φόσκολο και με αφορμή αυτή την επέτειο διοργανώθηκε πρόσφατα στη Ζάκυνθο εκδήλωση στη μνήμη του ποιητή, ενώ ανάλογες εκδηλώσεις διοργανώνονται στην Ιταλία, στη Γαλλία και σε άλλες χώρες.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου