Εντυπωσιακές εικόνες από το αρχαίο λιμάνι στο Λέχαιο: Τι ανακάλυψαν οι αρχαιολόγοι

Τους μόλους του αρχαίου λιμανιού στο Λέχαιο, αλλά και σημαντικά ξύλινα υπολείμματα ενός κτηρίου, έφεραν στο φως οι έρευνες των αρχαιολόγων, που συνεχίστηκαν φέτος για πέμπτη συνεχή χρονιά στην Κορινθία.

Το Λέχαιο διαδραμάτισε κομβικό ρόλο στη μακρά ιστορική εξέλιξη της πόλης της αρχαίας Κορίνθου. Βρισκόταν σε απόσταση περίπου τριών χιλιομέτρων από την αρχαία πόλη ήταν στραμμένο προς τη δύση και αποτέλεσε αναμφισβήτητα το σημαντικότερο μέσο ανάπτυξης κατά τις διαφορετικές περιόδους ακμής της Κορίνθου. Το 146 π.Χ. υπέστη σοβαρές καταστροφές από τον Ρωμαίο στρατηγό Μόμμιο, σύντομα όμως επανέκαμψε και από το 44 π.Χ.  στο πλαίσιο της επανίδρυσης της Κορίνθου ως Colonia Laus Iulia Corinthiensis χρησιμοποιήθηκε και πάλι ως λιμάνι.
Μεταξύ άλλων, όπως φαίνεται και από τις εντυπωσιακές υποβρύχιες εικόνες που δόθηκαν στη
δημοσιότητα, αποκαλύφθηκαν οι μόλοι του αρχαίου λιμανιού, κάποια τμήματα των οποίων σώζονται σε ύψος τεσσάρων μέτρων. Όπως επίσης επισημαίνουν οι αρχαιολόγοι στην ανακοίνωσή τους, από τα ξύλινα υπολείμματα του κτηρίου και μέσω αναλύσεων DNA θα καταστεί δυνατός ο προσδιορισμός τόσο της χλωρίδας, όσο και της πανίδας της περιοχής σε διάφορες περιόδους.
Το κτίριο έχει διαστάσεις 9μ x 9μ, «αποτελείται από ορθογώνιους δόμους που φέρουν ίχνη τόρμων» και σώζεται σε ύψος τεσσάρων δόμων. Κατά την ανασκαφή εντοπίστηκαν κεραμικά και άλλα ευρήματα που χρονολογούνται από τον 1ο έως τον 6ο  αιώνα μ.Χ., ενώ το γεγονός πως τα ξύλινα τμήματα που εντοπίστηκαν διατηρούνται σε τόσο καλή κατάσταση, οφείλεται στις ανοξικές συνθήκες του πυθμένα της λιμενολεκάνης.
Το κτίριο αποτελείται από ορθογώνιους δόμους που φέρουν ίχνη τόρμων και σώζεται σε ύψος τεσσάρων δόμων

Τμήματα ξύλου διατηρούνται σε εξαιρετική κατάσταση, λόγω των ανοξικών συνθηκών του πυθμένα της λιμενολεκάνης
Αποκαλύφθηκαν οι θεμελιώσεις των μόλων

Κατάλοιπα κτίσματος τετράγωνης κάτοψης, που πιθανώς αποτελούν κατάλοιπα θεμελίωσης οχυρωματικού πύργου ή φάρου





Τα σημαντικότερα αποτελέσματα της φετινής ερευνητικής περιόδου, όπως ανακοινώθηκαν από το υπουργείο Πολιτισμού, είναι τα ακόλουθα:
Εσωτερικός Λιμένας: Διεξήχθη ανασκαφική τομή ανατολικά της μνημειακής κατασκευής που βρίσκεται στο μέσον της Λιμενολεκάνης 3 (Harbour Basin 3). Το κτίριο έχει διαστάσεις 9μ x 9μ, αποτελείται από ορθογώνιους δόμους που φέρουν ίχνη τόρμων και σώζεται σε ύψος τεσσάρων δόμων (Εικ. 3). Κατά την ανασκαφή εντοπίστηκαν κεραμικά και άλλα ευρήματα που χρονολογούνται από τον 1ο έως τον 6ο  αιώνα μ.Χ (Εικ. 5). Βρέθηκαν επίσης οργανικά κατάλοιπα και τμήματα ειργασμένου ξύλου τα οποία διατηρούνται σε εξαιρετική κατάσταση, γεγονός που οφείλεται στις ανοξικές συνθήκες του πυθμένα της λιμενολεκάνης (Εικ. 4). Μέσω της ανάλυσης του περιβαλλοντικού DNA των οργανικών καταλοίπων θα είναι εφικτή η ανασύσταση της χλωρίδας και της πανίδας της περιοχής του Λεχαίου κατά τις διάφορες φάσεις της αρχαιότητας. Αντίστοιχα ευρήματα αναμένονται και στο μέλλον στην περιοχή της Λιμενολεκάνης 3 (Harbour Basin 3). Αν και η χρήση του παραμένει προς το παρόν αδιευκρίνιστη, οι αποσπασμένοι δόμοι που εντοπίστηκαν στην τομή σε συνδυασμό με τα ευρήματα υποδεικνύουν πως το κτίριο πιθανώς καταστράφηκε από σεισμό μεταξύ του 50-125 μ.Χ. και υπέστη επιπλέον φθορές κατά τον σεισμό του 6ου αιώνα μ.Χ.
Εξωτερικός λιμένας: Διεξήχθησαν ανασκαφικές τομές ανατολικά του Μόλου 1 (L-M1) και δυτικά του Μόλου 2 (L-M2). Σκοπός των ανασκαφών ήταν να αποκαλυφθούν οι θεμελιώσεις των μόλων και να αποτυπωθούν λεπτομερώς τα κατάλοιπα τους (Εικ. 6). Οι μόλοι σώζονται σε ύψος 4 δόμων και είναι κατασκευασμένοι βαθμιδωτά. Συγκεκριμένα, ο Μόλος 2 L-M2 φαίνεται να εδράζεται πάνω σε ένα στρώμα από βότσαλα τα οποία έχουν τοποθετηθεί πάνω στον αμμώδη πυθμένα σε βάθος περίπου 3.5μ από τη σημερινή επιφάνεια της θάλασσας (Εικ. 7, 8). Ο Μόλος 1 (L-M1) έχει αποκαλυφθεί σε μήκος 45 μέτρων και πλάτος περίπου 18 μέτρων. Σώζεται σε ύψος 4 μέτρων και είναι κατασκευασμένος από μεγάλους δόμους διαστάσεων 2.5 x 0.9 x 0.8 μέτρων. Επί του Μόλου 1 (L-M1) εντοπίστηκαν και αποτυπώθηκαν κατάλοιπα κτίσματος τετράγωνης κάτοψης διαστάσεων περίπου 12μ x 12μ που πιθανώς αποτελούν κατάλοιπα θεμελίωσης άλλου κτιρίου (πιθανώς οχυρωματικός πύργος ή φάρος) (Εικ. 9, 10, 11).
Παράλληλα, διεξήχθησαν εκτεταμένες δειγματοληψίες πυρήνων ιζημάτων και τρισδιάστατες απεικονίσεις από αέρος, εστιάζοντας κυρίως στις λιμενολεκάνες του εσωτερικού λιμένα. Σκοπός των ερευνών ήταν να μελετηθεί η στρωματογραφία και η γεωμορφολογία των λιμενολεκάνων και των καναλιών που τις συνέδεαν ώστε να ανασυντεθεί η παλαιογεωγραφία της περιοχής. Η προκαταρκτική μελέτη των αποτελεσμάτων των γεωτρήσεων υποδεικνύει την ύπαρξη μίας ακόμα λιμενολεκάνης (Λιμενολεκάνη 4 – Harbour Basin 4) έκτασης περίπου 40.000 τετραγωνικών μέτρων μεταξύ των Μόλων 1 και 2 ( L-M1 και L-M2) και παρέχει στοιχεία μέσω της χρονολόγησης των ιζημάτων για την επιβεβαίωση της χρήσης της λιμενολεκάνης 1 στους Ρωμαϊκούς χρόνους (μέσα του 1ου αι. μ.Χ) (Εικ. 12).
Οι ανασκαφές στο Λέχαιο ανήκουν στο Lechaion Harbour Project που αποτελεί μια συνεργασία της Εφορείας Εναλίων Αρχαιοτήτων, και του Ινστιτούτου της Δανίας στην Αθήνα με σκοπό τη μελέτη και ανάδειξη του αρχαίου λιμένα της Κορίνθου στο Λέχαιο. Οι έρευνες διεξάγονται υπό τη διεύθυνση της ΕΕΑ δια του Δρ. Δ. Κουρκουμέλη (Εφορεία Εναλίων Αρχαιοτήτων) και του Δρ. B. Lovén (SΑΧΟ-Institute, University of Copenhagen) και χρηματοδοτούνται από το Augustinus Foundation και το Ίδρυμα Carlsberg.