Τετάρτη 20 Δεκεμβρίου 2017

Το τέλος του Φαέθοντα


Ο Ήλιος αποτελούσε μια προσωποποιημένη θεότητα με βάση τη μυθολογία και ο Όμηρος  θεωρούσε πως ήταν ο τιτάνας Υπερίωνας. Κατά μία εκδοχή, ο Ήλιος που οδηγούσε το πύρινο άρμα του στον ουρανό, έδωσε τα ηνία των αλόγων που το έσερναν στον γιο του, Φαέθοντα. Όμως, ο Φαέθων δεν στάθηκε αντάξιος των προσδοκιών και βρήκε τραγικό τέλος.


Ο προστατευόμενος της θεάς  Αφροδίτης 


Αρχικά, ονομαζόταν «Φαέθων» το αστέρι που βρισκόταν πιο κοντά στην Αφροδίτη. Στην Ανατολή, αυτό ήταν ο πλανήτης της θεάς του έρωτα και γι΄ αυτό ονομάζεται μέχρι σήμερα Αφροδίτη. Από τους αρχαίους, θαυμάζονταν επίσης σαν άστρο της νύχτας και της αυγής, σαν Έσπερος και Φώσφορος ή Εωσφόρος, σαν να πρόκειται για δύο διαφορετικά, ωραία αστέρια.

Η ιστορία του Φαέθοντα ανήκει σε εκείνες των εραστών της μεγάλης θεάς του έρωτα. Η Αφροδίτη είχε εραστή της τον ισόθεο Φαέθοντα, τον γιο της Ηούς και του Κεφάλου. Βρισκόταν πάνω στην άνθιση της νιότης του, σχεδόν ένα μικρό αγόρι όταν τον άρπαξε η θεά.

Με την προστασία της Αφροδίτης έγινε φύλακας του σπουδαιότερου ιερού της κι εκείνη τον ανύψωσε σε θεό ή θείο πλάσμα ή Δαίμονα, γεγονός που αντιστοιχεί σε εκείνο το είδος της αθανασίας που κατείχε και ο Άδωνις.


Ο ατρόμητος νέος υπερεκτίμησε τις δυνάμεις του 

Στις διηγήσεις κατά τις οποίες δεν ήταν πατέρας του ο ημίθεος Κέφαλος, αλλά ο Ήλιος, ο Φαέθων είχε μια μητέρα κι έναν πατριό, οι οποίοι τον συνέδεαν με τον κόσμο των θνητών και των νεκρών. Σε μια διήγηση η μητέρα του ονομαζόταν Κλυμένη και είχε σύζυγο τον Μέροπα, ο οποίος ήταν πατριός του γιου της. Ο Μέροπας κυριαρχούσε σε μια χώρα όπου ο θεός Ήλιος αγαπούσε ιδιαίτερα, την Αιθιοπία.

Το όνομα Κλυμένη ήταν της θεάς των νεκρών, Περσεφόνης. Μάλιστα, η Κλυμένη βυθίστηκε πρόωρα στο βασίλειο των νεκρών. Η ιστορία του Φαέθοντα, του γιου του Ήλιου και της Κλυμένης, υποστηρίζει πως σαν νέος θεός Ήλιος, ανέβηκε ένα πρωί στο άρμα του πατέρα του. Ο Φαέθων υπερεκτίμησε τις δυνατότητές του, δεν μπόρεσε να οδηγήσει το άρμα και τρομαγμένος άφησε τα χαλινάρια.

Ήταν η αρχή του τέλους. Τα άλογα έλεύθερα, έτρεχαν όπου ήθελαν. Μία κατέβαιναν χαμηλά, με αποτέλεσμα η Γη να αρπάζει φωτιά, μία ανέβαιναν ψηλά και τότε πυρπολούταν ο ουρανός. Ο νεαρός κάποια στιγμή έπεσε στο κενό και χάθηκε.

Μια άλλη εκδοχή είναι ότι ο Φαέθων οδήγησε το άρμα του πολύ κοντά στη Γη προκαλώντας τόσο μεγάλη φωτιά που  μόνο με κατακλυσμό μπορούσε να σβηστεί. Γι΄ αυτόν τον λόγο, ο Δίας χρειάστηκε να τον χτυπήσει.

Σήκωσε το δεξί του χέρι και με μια αστραπή, έσβησε αμέσως την πυρκαγιά σ’ ολόκληρη τη Γη. Στη συνέχεια, έριξε έναν κεραυνό, χτύπησε τον Φαέθοντα κι έκανε το άρμα του συντρίμμια. Σαν πεφταστέρι τινάχτηκε ο γιος του Ήλιου και με τα μαλλιά του να φλέγονται κι έπεσε στον ποταμό Ηριδανό στην άκρη του κόσμου.

Το τέλος της ιστορίας και η μυθολογική προέλευση του κεχριμπαριού 


Στην αρχαιότητα, ο Ηριδανός ταυτιζόταν με το ποταμό Πάδο. Οι κόρες του Ήλιου θρήνησαν στο ποτάμι τον αδερφό τους. Από τα δάκρυά τους προήλθε το κεχριμπάρι. Οι ίδιες μεταμορφώθηκαν σε λεύκες. Τελικά ανέβηκαν όλες μαζί, με τον Ηριδανό, σαν αστέρια.

Το τέλος της αρχικής ιστορίας το μαθαίνουμε από μια κρητική διήγηση. Στην Κρήτη, ο άτυχος ηνίοχος του άρματος του Ήλιου, ονομαζόταν Άδυμνος ή Ατύμνιος. Ήταν αδερφός της Ευρώπης και τον βλέπανε μόνο όταν βράδιαζε. Το πεσμένο αστέρι της αυγής εμφανιζόταν ξανά σαν εσπερινό άστρο και ήταν στον εσπερινό ουρανό ο υπηρέτης του ναού της Αφροδίτης.

Δεν υπάρχουν σχόλια: