Σαμποτάζ του βαρέος ύδατος

Με την ονομασία Σαμποτάζ του βαρέος ύδατος είναι γνωστή μια σειρά από ενέργειες δολιοφθοράς που έγιναν από μέλη της νορβηγικής αντίστασης, στην επαρχία Τέλεμαρκ της Νορβηγίας, στη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, προκειμένου να αποτραπεί η απόκτηση βαρέος ύδατος από την Ναζιστική Γερμανία, με το οποίο η τελευταία θα μπορούσε να προχωρήσει στην κατασκευή πυρηνικών όπλων.

Πριν από τον πόλεμο (1934) είχε κατασκευαστεί στο Vemork κοντά στην νορβηγική πόλη Rjukan, στην επαρχία Τέλεμαρκ, το Norsk Hydro που είχε τη δυνατότητα να παράγει κάθε χρόνο 12 τόνους βαρέος ύδατος as a byproduct of fertilizer production. Πριν από την γερμανική εισβολή στην Νορβηγία τον Απρίλιο του 1940 το Δεύτερο Γραφείο της Γαλλικής Υπηρεσίας Πληροφοριών μετέφερε μυστικά 185 κιλά βαρέος ύδατος από το Norsk Hydro στη Γαλλία μέσω Σκωτίας ενώ το εργοστάσιο συνέχισε να έχει τη δυνατότητα να παράγει βαρύ ύδωρ. Έτσι, και καθώς οι Σύμμαχοι ανησυχούσαν ότι οι δυνάμεις κατοχής θα χρησιμοποιήσουν τις εγκαταστάσεις και τον τεχνολογικό εξοπλισμό για την παραγωγή βαρέος ύδατος, έγιναν μια σειρά από σαμποτάζ από μέλη της νορβηγικής αντίστασης, καθώς και βομβαρδισμοί από συμμαχικά αεροπλάνα, προκειμένου να καταστραφεί το εργοστάσιο και όση ποσότητα βαρέος ύδατος είχε παραχθεί. Οι επιχειρήσεις δολιοφθοράς ήταν τρεις και είχαν τις ονομασίες "Grouse," "Freshman," and "Gunnerside". Τελικά κατάφεραν να βγάλουν το εργοστάσιο εκτός λειτουργίας στις αρχές του 1943. Τότε οι Γερμανοί αποφάσισαν να μεταφέρουν όσο βαρύ ύδωρ δεν είχε καταστραφεί στη Γερμανία με το φέρι SF Hydro αλλά τα μέλη της νορβηγικής αντίστασης κατάφεραν να το βυθίσουν στην λίμνη Tinnsjø και να καταστρέψουν το φορτίο του.
Οι επιχειρήσεις αυτές έχουν περάσει στον κινηματογράφο με την ταινία Οι ήρωες του Τέλεμαρκ (1965) με τους Κερκ Ντάγκλας και Ρίτσαρντ Χάρρις.