Παρασκευή 31 Μαρτίου 2017

Μάχη του Δηλίου

Η μάχη στο Δήλιο, το 424 π.Χ., δόθηκε προς τα τέλη της πρώτης φάσης του Πελοποννησιακού Πολέμου σε μια προσπάθεια της Αθήνας να ελέγξει τη Βοιωτία, αλλά κατέληξε σε ήττα της. Στόχος της ήταν να αποκτήσει τον έλεγχο του Δηλίου (σημερινό Δήλεσι) που είχε στρατηγική σημασία στα βόρειά της, και παράλληλα να ανατρέψει τα ολιγαρχικά και φιλοσπαρτιατικά καθεστώτα των σημαντικών βοιωτικών πόλεων.

Ιστορικό 


Οι Αθηναίοι και οι σύμμαχοί τους σκόπευαν[1] να επιτεθούν ταυτόχρονα σε τρία διαφορετικά σημεία της Βοιωτίας: στο Δήλιο (απέναντι από την Εύβοια), στο λιμάνι των Σιφών (στον Κορινθιακό, σημερινή Αλυκή) και στην Χαιρώνεια (στα δυτικά της λίμνης Κωπαΐδας). Με την τριπλή αναστάτωση που είχαν σκοπό να προκαλέσουν ταυτόχρονα θα διασπούσαν τις δυνάμεις του

Το Κυλώνειον Άγος. Η πρώτη καταπάτηση ασύλου στην ιστορία

Το Κυλώνειον άγος ήταν μια σειρά από δεινοπαθήματα και θεομηνίες που έπληξαν την αρχαία Αθήνα και που αποδόθηκαν στην οργή των θεών για τη σφαγή των οπαδών του Κύλωνα.


Η απόπειρα του Κύλωνα


Ο Κύλων που ανήκε στην τάξη των ευγενών, είχε αναδειχθεί ολυμπιονίκης. Εκμεταλλευόμενος την δημοτικότητά που είχε αποκτήσει και έχοντας τη βοήθεια του πεθερού του Τυράννου των Μεγάρων Θεαγένη επιχείρησε να καταλάβει την εξουσία στην Αθήνα. Είχε μάλιστα πάρει και χρησμό από το Μαντείο των Δελφών που έλεγε να καταλάβει την ακρόπολη των Αθηνών στην μεγάλη εορτή του Δία «ἐν τοῦ Διὸς τῇ μεγίστῃ ἑορτῇ καταλαβεῖν τὴν Ἀθηναίων ἀκρόπολιν» (Θουκ. Α' 126, 4). Θεώρησε ότι η μεγαλύτερη γιορτή του Δία ήταν τα Ολύμπια (κατά πάσα πιθανότητα όμως το Μαντείο αναφερόταν στα Διάσια). Κατά την διάρκεια της εορτής των Ολυμπίων επιτρεπόταν στους ολυμπιονίκες στην επέτειο της νίκης τους να πηγαίνουν με συγγενείς και φίλους και να κάνουν

Η τακτική του Μ. Αλέξανδρου στα Γαυγάμηλα που κατατρόπωσε τον τεράστιο στρατό του Δαρείου

Η νίκη του Μεγάλου Αλεξάνδρου στα Γαυγάμηλα το 331 π.Χ. οδήγησε την περσική αυτοκρατορία στο τέλος της και άνοιξε τον δρόμο στους Έλληνες, προς την ανατολή, μέχρι την Ινδία. Η νίκη όμως εξασφάλισε και την κυριαρχία του ελληνικού πολιτισμού στους επόμενους αιώνες. Την εποχή που ανέλαβε ο Αλέξανδρος την εξουσία δεν είχαν αναπτυχθεί σε τόσο υψηλό επίπεδο ο σχεδιασμός και η στρατηγική της μάχης.

Στην καλύτερη περίπτωση, οι αντίπαλοι συγκρούονταν κατά μέτωπον και  νικητής αναδεικνυόταν συνήθως ο μεγαλύτερος και καλύτερα οπλισμένος στρατός. Ο Αλέξανδρος εισήγαγε τους τακτικούς ελιγμούς για την κύκλωση του εχθρού και για τον συντονισμό πεζών και έφιππων επιθέσεων. Το 334 π.Χ. ο ελληνικός στρατός νίκησε τους Πέρσες στον Γρανικό ποταμό και βάδισε κατά της Ισσού, όπου πέτυχε νέα νίκη.

Αρτεμίσιο 480 π.Χ. 3 ναυμαχίες σε 2 μέρες

Οι μάχες στο πέρασμα των Θερμοπυλών και οι η θυσία των Σπαρτιατών επισκιάζει τις εξίσου σημαντικές επιχειρήσεις που διεξάγονταν παράλληλα με τον αγώνα στην ξηρά. Όπως έξοχα υποδεικνύει ο Πλούταρχος η πεποίθηση των Ελλήνων για την ανωτερότητά τους έναντι των Περσών στη θάλασσα χτίστηκε από τις συγκρούσεις στα βόρεια της Εύβοιας

Ο Ξέρξης είχε συγκεντρώσει ένα στόλο από  χίλια διακόσια επτά πλοία και είχε θέσει επικεφαλής τον αδελφό του Αριαβίγνη. Σύγχρονοι ιστορικοί θεωρούν ότι σε αυτό τον αριθμό είχαν υπολογιστεί τα
μεταγωγικά,οι ημιολίες καθώς και κάθε βοηθητικό σκάφος. Στο στόλο υπηρετούσαν οι παράλιοι υποτελείς του Πέρση βασιλιά. Οι Λύκιοι, οι Κίλικες, οι Κάρες, και οι Φοίνικες. Οι Ιωνες και οι Κύπριοι ναυτολογήθηκαν καταναγκαστικά και οι Πέρσες είχαν επιβιβάσει στα πλοία τους αγήματα αποτελούμενα από Πέρσες και Σάκες για να εκτελούν υπηρεσία πεζοναυτών και να επιτηρούν τα πληρώματα.

Οι αρκούδες των σπηλαίων ζούσαν στην Ελλάδα

Μεγαλόσωμες αρκούδες, βάρους 700 κιλών και ύψους (σε όρθια στάση) έως και 2,5 μέτρα, «εποίκισαν» τη Βόρεια Ελλάδα, πολλές χιλιάδες χρόνια πριν, όπως μαρτυρούν πάνω από 30.000 (!) απολιθώματα οστών που βρέθηκαν σε ένα μόνο σημείο, στο σπηλαιοπάρκο Αριδαίας στην Πέλλα. Κι ύστερα ήρθε ο άνθρωπος και οι αρκούδες των σπηλαίων εξαφανίστηκαν, αφήνοντας «χώρο» σήμερα για τους απογόνους τους, την καφέ αρκούδα.

Δημόκριτος και Λεύκιππος η διατύπωση της ατομικής θεωρίας

Θα μπορούσε κανείς να διερωτηθεί αν η εισαγωγή κοσμικών δυνάμεων στη φύση, και μάλιστα δυνάμεων που εμφανώς έλκουν την καταγωγή τους από την ανθρώπινη κατάσταση, αποτελεί πρόοδο ή οπισθοδρόμηση για τη φιλοσοφία.

Αν πιστέψει κανείς ότι ο Νους ή η Φιλότητα και το Νείκος κυριαρχούν στον κόσμο, προβάλλει ανθρώπινες ιδιότητες στη φύση και με τον τρόπο αυτό τη φέρνει πιο κοντά του. Από την άλλη όμως πλευρά το ίδιο δεν συνέβαινε και στη μυθική σκέψη, όταν ο κόσμος αποτελούσε πεδίο δράσης πανίσχυρων ανθρωπομορφικών θεοτήτων;

Τελικά θέλει μεγάλη διανοητική τόλμη για να μπορέσει κανείς να υποστηρίξει ότι το σύμπαν διέπεται από τους δικούς του νόμους και ότι οι νόμοι αυτοί δεν έχουν καμία σχέση με τις ψυχικές λειτουργίες του ανθρώπου. Ο μόνος που έκανε με συνέπεια αυτό το βήμα στην αρχαία σκέψη ήταν ο Δημόκριτος.

Υπερίων ένας από τους Τιτάνες

«Για τον Υπερίωνα λένε πως την κίνηση του ήλιου, της σελήνης και των υπολοίπων αστεριών, καθώς και τις εποχές που προκαλούνται απ’ αυτά, πρώτος κατανόησε με την επιμέλεια και την παρατηρητικότητά του και τα δίδαξε στους άλλους, προκειμένου να τα μάθουν, γι’ αυτό και ονομάστηκε πατέρας τούτων των σωμάτων, σαν να γέννησε την θεωρία περί αυτών και την φύση τους». (Διόδωρος Σικελιώτης Ε΄ 67, 1)

Τα λόγια αυτά δίνουν στον Υπερίωνα υπόσταση ανθρώπινη ή κάποιας υπέρτατης οντότητας (ή και θεού) ο οποίος μπορεί να επικοινωνεί με τους ανθρώπους. Μάλιστα ο Ορφέας φαίνεται να παραδέχεται πως ο Υπερίωνας του δίδαξε «θεογονία» και «κοσμογονία» (απόσπασμα Ι Β΄8 (61)).

Η Μακεδονική Φάλαγγα

Η Μακεδονική Φάλαγγα αποτελούσε τον χαρακτηριστικό τρόπο παράταξης μάχης, αρχικά των Μακεδόνων και στη συνέχεια όλων των κρατών των Επιγόνων, επί 2 αιώνες (μέσα 4ου – μέσα 2ου αιώνα π.Χ.).


Συγκρότηση


Τη φάλαγγα συγκροτούσαν ελεύθεροι επαγγελματίες της Μακεδονίας, είτε μικροϊδιοκτήτες αγρότες, είτε αστοί των πόλεων. Σύμφωνα με την διαίρεση από τον Φίλιππο, η επικράτεια διαιρέθηκε σε 12 στρατολογικές περιφέρειες, από τις οποίες αντίστοιχα προέρχονταν οι τάξεις της φάλαγγας.

Η εγκατάλειψη του Τάφου του Σοφοκλή στην Βαρυμπόμπη

Βαρυμπόμπη. Περιοχή «Μεγάλη Βρύση» ή «Παναγίτσα». Ανατολικά του δρόμου που οδηγεί στη Δεκέλεια βρίσκεται ο τύμβος του Σοφοκλή. Ενός εκ των τριών τραγικών ποιητών που όρισαν και καθόρισαν την έννοια του δράματος.

Ο Σοφοκλής, ο Αισχύλος και ο Ευριπίδης χάραξαν τις γραμμές πάνω στις οποίες αρχιτεκτονήθηκε η μεταφορά των ανθρωπίνων παθών και των θείων παρεμβάσεων στη μαγική τέχνη του θεάτρου – και συνακόλουθα στον κινηματογράφο και στην τηλεόραση.

H απάτη με τα σερβίτσια που οδήγησε την Αθήνα στο τέλος της

Σύμφωνα με τον Θουκυδίδη μια απλή απάτη κατά τη διάρκεια του πολύχρονου Πελοποννησιακού Πολέμου (431 έως 404 π.Χ.) οδήγησε την Αθήνα στο τέλος της. Η πόλη Εγέστα στη Σικελία είχε διαμάχη με τους γείτονες της που είχαν τη βοήθεια των ισχυρών Συρακουσών. Οι κάτοικοι της Εγέστας αποφάσισαν να ζητήσουν στρατιωτική βοήθεια από τους Αθηναίους.