Τετάρτη 15 Φεβρουαρίου 2012

Έλληνας ανακάλυψε το τηλεσκόπιο και όχι ο Γαλιλαίος;


Σύμφωνα με τον αείμνηστο ιστορικό και συγγραφέα πολλών αστρονομικών βιβλίων, Αλέξανδρο Λαγκαδά, το τηλεσκόπιο δεν το ανακάλυψε ο Γαλιλαίος, αλλά ένας Έλληνας, που ζούσε στην Ολλανδία και λεγόταν Ζαχαρίας Ιωαννίδης-Ζανσέν!.. Διαβάστε το κείμενο που ακολουθεί!...
Αριστερά: Ο αείμνηστος συγγραφέας αστρονομικών βιβλίων, Αλέξανδρος Λαγκαδάς. Δεξιά: Ο Γαλιλαίος σε πορτρέτο του Giusto Sustermans.
Ο Γαλιλαίος (1564-1642), όπως όλοι γνωρίζουμε, υπήρξε ένας διάσημος Ιταλός φυσικομαθηματικός, αστρονόμος και φιλόσοφος, που γεννήθηκε στην Πίζα και πέθανε στο Αρκέτρι. Σπούδασε πρώτα στη Φλωρεντία και στο μοναστήρι του Βαλομπρόζο φιλολογία και φιλοσοφία. Έπειτα πήγε στο πανεπιστήμιο της Πίζας για να γραφτεί στην ιατρική, αλλά τελικά προτίμησε να σπουδάσει μαθηματικά και φυσικές επιστήμες.
Αφού τέλειωσε τις πανεπιστημιακές του σπουδές έγινε καθηγητής των μαθηματικών στην Πάδουα από το 1589 ως το 1610· μετά εγκαταστάθηκε στη Φλωρεντία. Όλο αυτό τον καιρό και μέχρι το θάνατό του μελετούσε και δούλευε ακούραστα για την πρόοδο των μαθηματικών, της φυσικής και της αστρονομίας.
Ήταν μόλις 19 χρόνων (1583) όταν εμπνεύστηκε το νόμο της ισόχρονης αιώρησης του εκκρεμούς, από τις ταλαντώσεις ενός πολυελαίου της μητρόπολης. Λίγο αργότερα έκανε το περίφημο πείραμα, από διάφορους εξώστες του πύργου της Πίζας, για να αποδείξει το νόμο της ισόχρονης πτώσης των σωμάτων με διαφορετικό βάρος.
Από τη νεανική του ηλικία ενδιαφέρθηκε ιδιαίτερα για τις επιστημονικές εργασίες του Αρχιμήδη, από τις οποίες εμπνεύστηκε την κατασκευή του «υδροστατικού ζυγού», με τον οποίο μελέτησε την πυκνότητα διάφορων σωμάτων και το κέντρο βάρους των στερεών. Το πρώτο γνωστό θερμόμετρο είναι δικής του κατασκευής. Μετά από αυτό επινόησε τον αναλογικό διαβήτη. Στα μαθήματά του διατύπωσε την αρχή σύμφωνα με την οποία «ό,τι κερδίζουμε σε δύναμη χάνουμε σε ταχύτητα».
Οι νέες ανακαλύψεις του και οι νέες θεωρίες του έκαναν μεγάλη εντύπωση τότε σε όλη την Ευρώπη και δημιούργησαν φίλους, που παρακολουθούσαν τα μαθήματά του, αλλά και αντιπάλους, ακόμα και εχθρούς.
Το 1609, ενώ βρισκόταν στη Βενετία, κατασκεύασε το πρώτο αστρονομικό τηλεσκόπιο με το οποίο παρατήρησε τις ανωμαλίες στο έδαφος της Σελήνης, ανακάλυψε τους δορυφόρους του Δία, τους δακτυλίους του Κρόνου, τις κηλίδες του Ήλιου, και χάρη σ’ αυτές διαπίστωσε ότι ο Ήλιος γυρίζει γύρω από τον άξονά του. Ύστερα παρακολούθησε τις φάσεις της Αφροδίτης και διατύπωσε τη γνώμη ότι ο γαλαξίας αποτελείται από ένα τεράστιο πλήθος αστεριών που το ανθρώπινο μάτι δεν μπορεί να ξεχωρίσει μεταξύ τους.
Όλη αυτή τη δουλειά του τη δημοσίευσε σε φυλλάδια, αφήνοντας κατάπληκτο όλο τον τότε κόσμο. Τα φυλλάδια ήταν ο «Αγγελιοφόρος των άστρων» και οι «Επιστολές για τις ηλιακές κηλίδες».
Η αποκαλυπτική σελίδα-ντοκουμέντο του αείμνηστου συγγραφέα αστρονομικών βιβλίων, Αλέξανδρου Λαγκαδά, ο οποίος ισχυρίζεται ότι το τηλεσκόπιο ήταν ανακάλυψη του Έλληνα Ζαχαρία Ιωαννίδη-Ζανσέν και όχι το Γαλιλαίου!... (Η σελίδα είναι από το βιβλίο του Αλέξανδρου Λαγκαδά: "Νικ. Κοπέρνικος και Γαλιλαίος Γαλιλέϊ", Αθήνα 1995, σελ. 41)
ΤΙ ΛΕΕΙ Ο ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΛΑΓΚΑΔΑΣ
Ωστόσο, ο αείμνηστος ιστορικός και συγγραφέας πολλών αστρονομικών βιβλίων, Αλέξανδρος Λαγκαδάς, μέσα στο βιβλίο του «Νικ. Κοπέρνικος και Γαλιλαίος Γαλιλέι», που εκδόθηκε στην Αθήνα το 1995 και έκανε με τον γράφοντα πολλές τηλεοπτικές εκπομπές, αναφέρει ότι το τηλεσκόπιο δεν ήταν ανακάλυψη του Γαλιλαίου, αλλά ενός Έλληνα που άκουγε στο όνομα Ζαχαρίας Ιωαννίδης-Ζανσέν!
Ας δούμε τι λέει μεταξύ άλλων μέσα στο βιβλίο του:
«Το τηλεσκόπιο με το οποίο ο άνθρωπος γνώρισε τον κόσμο των άστρων, που έφερε κοντά του, ήταν ελληνική εφεύρεση. Ήταν δημιούργημα του Έλληνα Ζαχαρία Ιωαννίδη που ήταν κατασκευαστής οπτικών ειδών και ωρολογοποιός στην Ολλανδία και ονομαζόταν Ζανσέν.
Η μεγάλη αυτή ανακάλυψη έγινε τυχαία το 1590 όταν τα παιδιά του Ζανσέν πήραν δύο κρύσταλλα - φακούς ρολογιών και τα έβαλαν σε μια απόσταση, στην εστιακή θα λέγαμε απόσταση, και είδαν το κοκοράκι - ανεμοδείκτη στο καμπαναριό τής εκεί εκκλησίας πάρα πολύ κοντά τους. Το είπαν στον πατέρα τους που έβαλε τους φακούς σ' ένα σωλήνα κι' έτσι κατασκευάσθηκε το πρώτο τηλεσκόπιο που ονομάσθηκε «μαγικός σωλήνας». Λέγεται πως συγχρόνως με τον Ιωαννίδη - Ζανσέν, πολύ συνέτεινε στην ανακάλυψη και βελτίωση του τηλεσκοπίου και ο Ολλανδός Λίππερσχε.
Έτσι, με την ανακάλυψη του τηλεσκοπίου, την ανάπτυξη των Μαθηματικών, της Φυσικής και της Χημείας, η πρόοδος της Αστρονομίας ήταν αλματώδης. Το τηλεσκόπιο γρήγορα διαδόθηκε σ' ολόκληρο τον κόσμο. Το καλοκαίρι του 1609 ο Άγγλος Τόμας Χάρριοτ παρατηρούσε την Σελήνη κι' έκανε χάρτες της επιφανείας της, ενώ ο Γαλιλαίος μαθαίνει την νέα ανακάλυψη και κατασκευάζει μικρό δικό του τηλεσκόπιο που μεγεθύνει περί τις 30 φορές. Δεν γνωρίζουμε αν είδε η μεταχειρίστηκε το ολλανδικό τηλεσκόπιο. Πάντως ήταν τώρα κάτι εύκολο αυτό μια κι ήταν γνωστή η αρχή της κατασκευής τους.
Στις 6 Αυγούστου 1609 ο Γαλιλαίος βρίσκεται στην Βενετία και δοκιμάζει την διόπτρα του από τον πύργο του Σαν Μάρκο και εντυπωσιάζει τους Βενετσιάνους.
Χαρίζει ένα τηλεσκόπιο του, που μεγεθύνει μόνο εννέα φορές στο Συμβούλιο της Βενετίας, που διέθετε πλούτο και μεγάλο ναυτικό. Αυτοί έκπληκτοι αμείβουν τον Γαλιλαίο πλουσιοπάροχα. Του δίνουν χίλια σκούδα τον χρόνο.
Η θαυμάσια αυτή διόπτρα έθετε σε πλεονεκτική θέση τα καράβια των Βενετσιάνων που εφοδιασμένα με το θαυμαστό αυτό όργανο θα μπορούσαν να δουν πανιά και πλοία από τόσο μακριά που ήταν αδύνατον να δει ανθρώπινο μάτι. Ειδικώς τότε ενδιέφερε τον στόλο τους το τηλεσκόπιο — διόπτρα γιατί θα πλεονεκτούσαν έναντι του τούρκικου στόλου, με τον οποίο είχαν συνεχείς συγκρούσεις για την κυριαρχία των θαλασσών.
Ο Γαλιλαίος παρατηρεί την Σελήνη με την διόπτρα του, που στηρίζει στον τοίχο.
Όμως ο Γαλιλαίος αφήνει να εννοηθεί πως η διόπτρα του ήταν εφεύρεση του. Αλλά γρήγορα διαψεύδεται γιατί έρχονται φορτηγά από την Ολλανδία φέρνοντας πολυάριθμες διόπτρες που πουλιούνται σε πολύ χαμηλές τιμές. Τότε ο Γαλιλαίος φεύγει από την Βενετία γιατί «αισθάνεται πως η υπόληψή του κινδυνεύει».
Ασχέτως πάντως προς αυτά έχει τώρα στα χέρια του ένα καινούργιο μέσον παρατηρήσεως που, ως ικανός φυσικός, προσπαθεί να βελτιώσει και να κάνει συστηματικές ουράνιες παρατηρήσεις. Έτσι αρχίζει μια καινούργια σελίδα στην ιστορία της ζωής του Γαλιλαίου μα και συγχρόνως και της Αστρονομίας.
Γνωρίζοντας την ανακάλυψη αυτή στην Ολλανδία, ο Γαλιλαίος δημιουργεί το πρώτο του τηλεσκόπιο - διόπτρα, με μικρή μεγέθυνση. Όμως γρήγορα κατασκεύασε τηλεσκόπιο που μεγέθυνε τα αντικείμενα 100 φορές. Ήταν αυτό με το οποίο είδε τις φάσεις της Αφροδίτης, την μορφή της Σελήνης, και συνοδούς του Διός, που λέγονταν άστρα του Γαλιλαίου ή των Μεδίκων. Ο Κέπλερ τα ονόμασε «δορυφόρους», οπότε επεκράτησε το όνομα αυτό.
Ο Γαλιλαίος είδε και τις ηλιακές κηλίδες, που ήδη είχαν παρατηρηθεί και είχαν αρχικά αποδοθεί στις διαβάσεις του Ερμή μπροστά από τον ηλιακό δίσκο. Ο Γαλιλαίος, αντιγράφοντας τον Έλληνα Ζανσέν (Ιωαννίδη) κατασκεύασε συνολικώς περί τα 100 τηλεσκόπια που αποτελούνταν από ένα σωλήνα και δύο φακούς στις άκρες του (αμφίκυρτο φακό στο ένα άκρο και ένα κοίλο ως προσοφθάλμιο)...
Χάρη στα τηλεσκόπια οι άνθρωποι είδαν την πραγματική αλλά και νέα συγχρόνως όψη του ουρανού (...) ».
ΠΗΓΗ: http://www.sakketosaggelos.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια: