Τετάρτη 28 Μαρτίου 2012

Η περίπτωση του Τιτανικού



Το ναυάγιο του Τιτανικού παραμένει το πιο διάσημο ναυάγιο όλων των εποχών. Δεν εκπλήσσει επίσης το γεγονός, ότι αντιπροσωπεύει την ισχυρότερη περίπτωση ακριβών προαισθήσεων για μια καταστροφή.

Η ιστορία του Τιτανικού είναι αρκετά γνωστή. Στις 14 Απριλίου του 1912, ο Τιτανικός χτύπησε επάνω σε ένα παγόβουνο και βούλιαξε στον Βόρειο Ατλαντικό Ωκεανό, παίρνοντας μαζί του πάνω από 1500 ζωές. Η έλλειψη επαρκών σωστικών λέμβων έχει συχνά θεωρηθεί ως η κυριότερη αιτία για τον μεγάλο αριθμό σε απώλειες ζωών, οι ειδικοί ωστόσο ισχυρίζονται ότι υπάρχουν εκατοντάδες άλλοι λόγοι που ευθύνονται για το τραγικό γεγονός, συμπεριλαμβάνοντας οτιδήποτε από κακή κατασκευή των στεγανών θαλάμων, μέχρι και την αποτυχία στο να δοθεί προσοχή σε πολυάριθμες προειδοποιήσεις σχετικά με την ύπαρξη παγόβουνων στην περιοχή. Αυτό όμως που είναι σημαντικό εδώ, είναι ο τεράστιος αριθμός προαισθήσεων που είχαν προβλέψει την καταστροφή.
Πιθανόν η πρώτη προαίσθηση προέρχεται από τον συγγραφέα Morgan Robertson, που δημοσίευσε το 1898 μία νουβέλα για ένα ναυάγιο. Παρόλο που αυτό είχε γίνει 14 χρόνια πριν από το ναυάγιο του Τιτανικού, η νουβέλα που λεγόταν 'Ματαιότητα' (Futility) φαίνεται ότι περιέγραφε με ακρίβεια της καταστροφή του Τιτανικού. Ο αριθμός των ομοιοτήτων πάει πολύ πιο πέρα από τη σύμπτωση. Στη νουβέλα το πλοίο λεγόταν 'Τιτάνας' (Titan). Είχε το ίδιο μέγεθος με τον Τιτανικό και μετέφερε τον ίδιο αριθμό επιβατών. Στη νουβέλα, το πλοίο επίσης χτύπησε επάνω σε ένα παγόβουνο στον Βόρειο Ατλαντικό στα μέσα του Απρίλη και βυθίστηκε με απώλεια πάνω από τους μισούς επιβάτες εξαιτίας της ύπαρξης πολύ λίγων σωστικών λέμβων. Η κατασκευή του Τιτανικού ξεκίνησε στις 31 Μαρτίου του 1909 από τους Harland και Wolff, ενώ η ιδέα για την κατασκευή ενός μεγάλου υπερπολυτελούς πλοίου υπήρχε από το 1907, αρκετά χρόνια δηλαδή μετά από τη συγγραφή της περίφημης νουβέλας.

Ένας άλλος συγγραφέας, ο W.T. Stead, έγραψε πολυάριθμες ιστορίες και άρθρα στα οποία προέβλεπε ότι ένα τεράστιο υπερωκεάνιο γραμμής θα βυθιζόταν με απώλειες πάνω από το ήμισυ των επιβατών και πάλι λόγω έλλειψης επαρκών σωστικών λέμβων. Ο Stead ενδιαφερόταν επίσης για ψυχικούς (μέντιουμ) και κατέγραψε τις επισκέψεις του σ΄ αυτούς. Είχε λάβει τρεις ξεχωριστές προειδοποιήσεις που μπορούν εύκολα να συνδεθούν με την καταστροφή του Τιτανικού. Η μία από αυτές ήταν ότι "το ταξίδι θα ήταν επικίνδυνο τον μήνα Απρίλη του 1912". Κάποιος άλλος του είχε πει ότι θα εμπλεκόταν "στα μέσα μιας καταστροφής που σχετιζόταν με νερό" η οποία θα αφορούσε το θάνατο περισσότερων από 1500 ανθρώπων. Ένας κληρικός, όταν άκουσε για την κατασκευή του Τιτανικού, επηρεάστηκε τόσο πολύ από τα προαισθήματά του, που έγραψε στον Stead μία πρόβλεψη ότι ο Τιτανικός επρόκειτο να βυθιστεί. Παρ' όλες αυτές τις προειδοποιήσεις, ο Stead πήρε εισιτήριο στον Τιτανικό και πέθανε στην καταστροφή.

Αρκετοί άνθρωποι όμως έλαβαν στα σοβαρά τις προαισθήσεις τους και ακύρωσαν τα εισιτήριά τους. Ο δεύτερος μηχανικός Colin MacDonald αρνήθηκε τη θέση του στον Τιτανικό, εξαιτίας μίας αίσθησης ότι κρεμόταν μία απειλή καταστροφής πάνω από αυτόν. Ακόμα και μερικοί από τους πλούσιους και διάσημους επιβάτες είχαν νιώσει κάπως περίεργα. Οι J.P. Morgan και Vanderbilt ακύρωσαν και οι δύο τα εισιτήριά τους, επικαλούμενοι του δεισιδαιμονικού φόβου που είχαν στο να κάνουν ένα μεγάλο ταξίδι με ένα κατασκευασμένο πλοίο.

Ένας άλλος άνθρωπος που ήταν μέλος του πληρώματος έλαβε επίσης μια προειδοποίηση, αλλά απέτυχε να αντιδράσει σ' αυτήν αποτελεσματικά. Ο Luigi Gatti, μάνατζερ του ελεγκτικού γραφείου του Τιτανικού, υπέγραψε για τον Τιτανικό, παρά το γεγονός ότι η γυναίκα του ήταν αντίθετη με την ιδέα. Είχε μία προαίσθηση σχετικά με τη δουλειά του συζύγου της στο τεράστιο πλοίο και ένιωθε παράξενα σχετικά μ' αυτό.

Μία από τις πιο δραματικές προαισθήσεις έλαβε χώρα όταν ο Τιτανικός πέρναγε από το Isle of Wight της Αγγλίας. Εκατοντάδες άνθρωποι είχαν στηθεί στην ακτή για να δουν το μεγαλύτερο πλοίο του κόσμου. Μεταξύ αυτών ήταν η οικογένεια Marshall, που στην αρχή είχαν ενθουσιαστεί στη θέα του τεράστιου πλοίου. Μετά, ξαφνικά, η κυρία Marshall άρχισε να φωνάζει με τρόμο: "Θα βυθιστεί! Αυτό το πλοίο πρόκειται να βυθιστεί! Κάντε κάτι! Είσαστε τόσο τυφλοί που θα τους αφήσετε να πνιγούν; Σώστε τους! Σώστε τους!!"

Μία από τις πιο δραματικές περιπτώσεις προαισθήσεων συνέβη κατά τη διάρκεια των τελευταίων στιγμών της καταστροφής. Ο αξιωματικός Archibald Gracie δεν μπορούσε να βρει κάποια θέση στη σωστική λέμβο και είχε πέσει στα παγωμένα νερά καθώς το πλοίο βυθιζόταν. Όπως λέει, "ήταν ακριβώς εκείνη η στιγμή, που ξεφύτρωσε μέσα μου η σκέψη πως είχα έρθει μπροστά στην τελευταία στιγμή της ζωής μου. Ήθελα να εξηγήσω το πώς πέθανα στους αγαπημένους μου στο σπίτι. Καθώς κολυμπούσα κάτω από την επιφάνεια του ωκεανού, προσευχήθηκα το πνεύμα μου να μπορούσε να πάει σε κείνους και να τους πει, 'Αντίο, ώσπου να ξανασυναντηθούμε στον Παράδεισο'... Σκέφτηκα πως εάν προσευχόμουν αρκετά έντονα, αυτή η τελευταία μου ευχή για επικοινωνία με τη γυναίκα και την κόρη μου, θα είχε αντίκρισμα.

Εντωμεταξύ, ακριβώς εκείνη τη στιγμή, εκατοντάδες μίλια μακριά στην πόλη της Νέας Υόρκης, η γυναίκα του είχε μια ξαφνική προαίσθηση. Όπως αφηγείται η ίδια, "ήμουν στο δωμάτιό μου στο σπίτι της αδελφής μου, την οποία είχα επισκεφτεί, στη Νέα Υόρκη. Αφού είχα αποσυρθεί και χωρίς να μπορώ να ξεκουραστώ, ρώτησα τον εαυτό μου αρκετές φορές για το τι ήταν αυτό που ένιωθα και που με εμπόδιζε να κοιμηθώ, κάτι που τόσο πολύ ήθελα. 'Τι σημασία έχει;' Μουρμούρισα. Μία φωνή φάνηκε να μου απαντάει, 'Πέσε στα γόνατα και προσευχήσου'. Αμέσως υπάκουσα παίρνοντας το βιβλίο προσευχών στα χέρια μου, το οποίο κατά τύχη άνοιξε στην προσευχή, 'Γι' αυτούς στη Θάλασσα'. Τότε άστραψε μια σκέψη στο μυαλό μου, 'ο Archie προσεύχεται για μένα'".

Σαν από θαύμα, ο αξιωματικός Gracie τα κατάφερε και ανέβηκε επάνω σε μια σωστική λέμβο, επιβιώνοντας της καταστροφής. Πιστεύει πως ένας αριθμός εκπληκτικών συμπτώσεων του επέτρεψε να επιβιώσει από αυτή τη δοκιμασία.

Αργότερα, ερευνητές ασχολήθηκαν με τον τεράστιο αριθμό των προαισθήσεων, που ξεπερνούσαν σε αριθμό, σύμφωνα με κάποιες αναφορές, τις 50. Παρολαυτά, κάποιοι ερευνητές που είναι περισσότερο σκεπτικιστές, αφού απέκλεισαν περιπτώσεις όπως τα ασαφή προμηνύματα και τις μαρτυρίες που αναφέρθηκαν αφότου συνέβη το γεγονός, κατέληξαν στον εξίσου εντυπωσιακό αριθμό 19 περιπτώσεων προαίσθησης. Μόνο οι παράλογα σκεπτικιστές θα μπορούσαν να αρνηθούν την ύπαρξη κάποιων προαισθητικών προειδοποιήσεων της καταστροφής εκείνης.

Είμαστε πια στο στάδιο να προχωρήσουμε πέρα από τον σκεπτικισμό. Οι σημαντικότερες από τις περιπτώσεις θα έπρεπε να αποκλείσουν κάθε αμφισβήτηση του γεγονότος των προαισθήσεων. Το να χαρακτηρίζονται όλες σαν ψεύτικες, δεν είναι μόνο παράλογο, αλλά θα μπορούσε να χαρακτηριστεί και αντιεπιστημονικό.

Η ίδρυση του Βρετανικού Γραφείου Προαισθήσεων (και αργότερα ενός παράλληλου γραφείου στις Ηνωμένες Πολιτείες) είναι φανερά ένα μεγάλο βήμα. Δυστυχώς, οι περισσότεροι άνθρωποι δε γνωρίζουν καν αυτούς τους οργανισμούς και δεν μπορούν να βοηθήσουν σε μια επιτυχή πρόβλεψη μιας καταστροφής.

ΠΗΓΗ : strange area


Δεν υπάρχουν σχόλια: