Ήταν Σάββατο 27 Ιουνίου 1976 όταν στην Αθήνα εκδηλώθηκε μία από τις πιο άγριες και αιματηρές στην κατάληξή της αεροπειρατία
Η επιχείρηση που στήθηκε στην Ουγκάντα για την απελευθέρωση των ομήρων θεωρείται ακόμη και σήμερα σταθμός για τις ισραηλινές ένοπλες δυνάμεις και κυρίως για την Μοσάντ. Μετά τη σύλληψη και απαγωγή του Αδόλφου Αϊχμαν, το 1960, στην Αργεντινή, θεωρείται το ορόσημο της δράσης της Μοσάντ. Η κυβέρνηση Ράμπιν διέταξε τη θρυλική επιχείρηση Έντεμπε στην Ουγκάντα και καθιέρωσε την συνεργασία με άλλες χώρες και μυστικές υπηρεσίες, όπως εκείνης της Κένυας. Ακόμη στην Μοσάντ ζούν με αυτό το θρύλο…Η επιχείρηση γυρίστηκε και ταινία για να εξυμνήσει τον ρόλο των Ισραηλινών.
‘Όλα ξεκίνησαν όταν έξι αεροπειρατές που δηλώνουν μέλη του Ριζοσπαστικού Μετώπου για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης καταλαμβάνουν το Τζάμπο της «Air France» που εκτελεί την πτήση Τελ Αβίβ-Παρίσι, με ενδιάμεσο σταθμό μάλιστα την Αθήνα. Οι όμηροι είναι 246 και ανάμεσα σε αυτούς 10 Ελληνες. Οι παλαιστίνιοι κομάντος ζητούν την απελευθέρωση 53 κρατουμένων από το Ισραήλ, τη Δυτική Γερμανία, την Κένυα, την Ελβετία και τη Γαλλία. Εκτός των υπολοίπων, ζητείται η αποφυλάκιση τεσσάρων μελών της οργάνωσης Μπάαντερ-Μάινχοφ και ενός αντάρτη του ιαπωνικού Ερυθρού Στρατού. Η αεροπειρατία εκδηλώνεται πάνω από την Κόρινθο και το σκάφος οδηγείται στη Βεγγάζη και μετά στο αεροδρόμιο της Ουγκάντα, στο γνωστό πλέον Εντεμπε. Μετά την απελευθέρωση 47 ομήρων κυρίως γυναικόπαιδων οι αεροπειρατές τοποθετούν ράβδους δυναμίτη σε όλο το αεροσκάφος και εκεί αρχίζουν οι αγωνιώδεις και πολυωρες διαπραγματεύσεις.
Το Ινστιτούτο Πληροφοριών και Ειδικών Επιχειρήσεων του Ισραήλ, που είναι η ελληνική απόδοση του πλήρους ονόματος της Μοσάντ, ανέλαβε άμεση δράση για την επιχείρηση εξουδετέρωσης των αεροπειρατών. Οι πράκτορες της Μοσάντ, μέσα σε λίγες ώρες και με τη συνεργασία των Κενυατών, συλλέγουν σειρά πληροφοριών, κυρίως για τη δομή και τον τρόπο ανάπτυξης της αεροπορίας της Ουγκάντας, εξετάζοντας με εντυπωσιακή σχολαστικότητα όλα τα ενδεχόμενα που θα μπορούσαν να προκύψουν από μια επιδρομή στο Εντεμπε και τον τρόπο εξάλειψης των προβλημάτων που θα ανέκυπταν από την αντίδραση των στρατιωτικών και αεροπορικών δυνάμεων της Ουγκάντας. Η έκθεσή τους, που ετοιμάζεται σε δύο εικοσιτετράωρα και συμπεριλαμβάνει τα «προφίλ» των αεροπειρατών, ουσιαστικά αποτελεί την πυξίδα της επιχείρησης. Φυσικά ήξεραν πολλά για το συγκεκριμένο χώρο διότι το αεροδρόμιο είχε κατασκευαστεί από Ισραηλίτες, από μετανάστες, οι οποίοι ήξεραν τα πάντα, έδωσαν τα σχέδια και έγινε εκείνη η επιχείρηση.
Στις 4 Ιουλίου κηρύσσεται κατάσταση επιφυλακής στα ισραηλινά σύνορα και το βράδυ της ίδιας ημέρας τρία μεταγωγικά C-130 «αδειάζουν» τους ισραηλινούς κομάντος που επιτίθενται κατευθείαν στις δυνάμεις των στρατιωτών της Ουγκάντας! Σκοτώνουν 100 ανθρώπους και ανατινάζουν 11 Μινγκ που ήταν στο αεροδρόμιο. Οι Ισραηλινοί κομάντος κατάφεραν στη μυθιστορηματική αυτή επιχείρηση να απελευθερώσουν 103 ομήρους που κρατούσαν οι τρομοκράτες μέσα στο αεροσκάφος Τρεις Ισραηλινοί κομάντος σκοτώθηκαν κατά τη διάρκεια της επιχείρησης. Ο ένας ήταν ο αδελφός του Νετανιάχου αργότερα πρωθυπουργού του Ισραήλ. Τραγική ειρωνεία της ιστορίας: την όλη επιχείρηση διηύθυνε και πάλι ο Εχούντ Μπαράκ ο μετέπειτα πρόεδρος και αντίπαλος του Νετανιάχου!
Ο,τι είχε σχεδιάσει η Μοσάντ εφαρμόστηκε κατά γράμμα. Η επιχείρηση διαρκεί 20 λεπτά και οι αεροπειρατές εκτελούνται. Ο τότε πρόεδρος των ΗΠΑ Τζέραλντ Φορντ θριαμβολογεί μιλώντας για «νίκη του πολιτισμένου κράτους επί της βίας». Περιέργως, όμως, στις 8 Ιουλίου, αποδρούν υπό περίεργες συνθήκες από τις φυλακές Μάαμπιτ του Δυτικού Βερολίνου τέσσερα μέλη της Μπάαντερ-Μάινχοφ, μία εκ των οποίων είναι η Ινγκε Βίετ, της οποίας την απελευθέρωση είχαν ζητήσει οι αεροπειρατές!
Η υπόθεση γυρίστηκε το 1977 και ταινία. Η σκηνοθεσία είναι του Ίρβιν Κέρσνερ και παίζουν Τσαρλς Μπρόνσον, Χορστ Μπούχολτς, Έντι Κονσταντίν (ναι, ο μακαρίτης που έπαιζε τον Λεμί Κοσιόν) και Τάιγκ Άντριους.
Ελληνικό...μυστικό
Με κάποια δόση ιστορικής υπερβολής η ελληνική Πολεμική Αεροπορία έχει να λέει ότι οι Ισαηλινοί εκτέλεσαν αριστοτεχνικά την επιχείρηση, απελευθερώνοντας ομήρους από το Έντεμπε της Αιθιοπίας φανερά εμπνευσμένοι από το κατόρθωμα των Ελλήνων χειριστών που συμμετείχαν στην «Αποστολή Νίκη» δύο χρόνια νωρίτερα στην Κύπρο.
Η εκτέλεση της πολεμικής αποστολής «Νίκη» στην Κύπρο, τον μοιραίο για τη Μεγαλόνησο και για όλο τον Ελληνισμό Ιούλιο του 1974 θεωρείται το αποκορύφωμα της δράσης στη ιστορία της 354 Μοίρας Τακτικών Μεταφορών
Στην αποστολή εκείνη - που πολλοί στρατιωτικοί και μη, ονόμασαν δικαιολογημένα ως «αποστολή αυτοκτονίας» - έλαβαν μέρος 15 αεροσκάφη Noratlas. Tα 12 από αυτά κατάφεραν να εκτελέσουν την αποστολή τους και να αποβιβάσουν το πολύτιμο φορτίο τους, παρά τις αντίξοες και επικίνδυνες συνθήκες, βαλλόμενα από σφοδρά φίλια πυρά κατά την πιο κρίσιμη φάση, αυτής της προσγείωσης στο αεροδρόμιο προορισμού τους. Ένα κατερρίφθη στην προσέγγιση, λίγο πριν την προσγείωση, από φίλια πυρά, με αποτέλεσμα τον θάνατο του πληρώματός του και των επιβαινόντων 26 αλεξιπτωτιστών. Επέζησε μόνο ένας στρατεύσιμος. Δύο από τα απογειωθέντα αεροσκάφη, δεν κατάφεραν τελικά να φτάσουν στον προορισμό τους, καθώς μετά σύντομης διάρκειας πτήση επέστρεψαν στην Ελλάδα, λόγω σοβαρών τεχνικών προβλημάτων. Το ποσοστό επιτυχίας της αποστολής ήταν 85%. Αρκετά υψηλό για να μπορεί να χαρακτηρισθεί η επιχείρηση στο σύνολό της ως επιτυχής.
Σαν αεροπορική επιχείρηση ήταν εξαιρετικά δύσκολη με υψηλό βαθμό κινδύνου. Στην πραγματικότητα τα πληρώματα έδρασαν σε άγνωστο, ουδέτερο αρχικά και εχθρικό στη συνέχεια περιβάλλον, με αντίξοες συνθήκες πτήσης, ελλιπή ενημέρωση, με μέσα πεπαλαιωμένα και περιορισμένων δυνατοτήτων, ενώ γνώριζαν ότι ήταν άοπλοι, χωρίς κάλυψη, και μέσα στην ακτίνα δράσης μιας εχθρικής Αεροπορίας, που παρακολουθούσε άγρυπνη, έτοιμη να επέμβει.
Η πτήση σχεδιάστηκε και εκτελέστηκε με ανορθόδοξη τακτική, κατά τη διάρκεια της νύχτας, σε πολύ χαμηλό ύψος πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας και με μηδενική ορατότητα.
Σοβαρό πρόβλημα υπήρξε όταν τα αεροσκάφη έφτασαν στο αεροδρόμιο της Λευκωσίας. Οι χειριστές δεν γνώριζαν τίποτα όσον αφορούσε την κατά σταση που επικρατούσε εκεί. Κλήθηκαν να αντιμετωπίσουν σφοδρό αντιαεροπορικό πυρ, έλλειψη ραδιοβοηθημάτων προσέγγισης - προσγείωσης, ημικατεστραμμένο διάδρομο, προβληματική ραδιοτηλεφωνική επικοινωνία και έλλειψη επίγειας τεχνικής εξυπηρέτησης.
Η αποστολή αυτή, έγινε γνωστή και έκανε το "γύρο" των συμμαχικών και μη Αεροποριών. Αναγράφτηκε σαν κύριο άρθρο σε έγκριτες εφημερίδες του εξωτερικού, όπως για παράδειγμα στους "New York Times"
Σύμμαχοι χειριστές - άσσοι πολέμων - συναντώντας αργότερα αεροσκάφη Noratlas και τα πληρώματά τους, σε διάφορα αεροδρόμια της Ευρώπης, έμειναν έκπληκτοι και με σεβασμό ρωτούσαν τα σχετικά με την αποστολή.
ΠΗΓΕΣ:
-BBC
-Στα άδυτα της Μοσάντ
-ΤΟ ΒΗΜΑ, Λαμπρόπουλος
-ΤΑ ΝΕΑ
-NY Times
ΠΡΟΣΩΠΙΚΗ ΣΥΛΛΟΓΗ ΧΡΗΣΤΟΣ ΚΑΣΤΑΜΟΝΙΤΗΣ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου