Συρακουσία: Το Μεγαλύτερο Πλοίο της Αρχαιότητας.

Η πόλη των Συρακουσών, ιδρύθηκε τον 8ο αιώνα π.Χ. από Κορίνθιους, κατά τον Δεύτερο Ελληνικό Αποικισμό. Σύντομα, εξελίχθηκε σε οικονομική δύναμη ώστε να αναχθεί σε μία από τις σπουδαιότερες και σημαντικότερες πόλεις της Αρχαιότητας. Στα μέσα του 3ου αιώνα π.Χ., ο Τύραννος των Συρακουσών Ιέρωνας ο Δεύτερος, έδωσε την εντολή να κατασκευαστεί το μεγαλύτερο πλοίο του αρχαίου Κόσμου, ακολουθώντας - πιθανότατα - τον ανταγωνισμό τεχνολογικών επιτευγμάτων που είχε δημιουργηθεί μεταξύ των Ελληνιστικών πόλεων. Τον σχεδιασμό του πλοίου, ανέλαβε ο Αρχιμήδης. Την ναυπήγηση του, ο Αρχίας από την Κόρινθο. Το πλοίο κατασκευάστηκε περί το 240 π.Χ. και το όνομα του, ήταν “Συρακουσία”. 

   Το μήκος του πλοίου, αν και δεν έχουν διασωθεί οι διαστάσεις του, εικάζεται μεταξύ των 80 και των 110 μέτρων και το πλάτος του στα 35 μέτρα. Η κατασκευή του, διήρκεσε περίπου ένα έτος και τα υλικά που χρειάστηκαν, αναλογούσαν σε 60 κανονικά πλοία της εποχής, τα οποία εκτός της περιοχής των Συρακουσών, και της Ιταλικής Χερσονήσου, προήλθαν από πολλά μέρη της Ευρώπης. Αυτό, δείχνει τόσο την οικονομική ευμάρεια της πόλης όσο και την ναυτική της ισχύ.  Για την κατασκευή του πλοίου αυτού, χρειάστηκαν περίπου 300 τεχνίτες. Ένδειξη για το πόσο σημαντική ήταν η επιτυχία του επιτεύγματος αυτού, ήταν η καθημερινή παρουσία του Ιέρωνα στο ναυπηγείο για να παρακολουθεί τις εργασίες. 

   Το πλοίο κατασκευάστηκε για μεταφορές εμπορευμάτων, πολεμικές επιχειρήσεις αλλά και για αναψυχή. Στο Ανώτερο κατάστρωμα, υπήρχαν οι πολεμικές κατασκευές του πλοίου. Υπήρχαν οκτώ πύργοι εξοπλισμένοι με τοξότες, καταπέλτες, και άλλες πολεμικές μηχανές. Στην πλώρη, εξωτερικά, υπήρχε μια πλατφόρμα κοντά στην επιφάνεια της θάλασσας, ώστε οι πολεμιστές του πλοίου να έχουν πρόσβαση στις μάχες με τα εχθρικά πλοία. Στο μεσαίο καταστρώματα, διέμεναν οι επιβάτες. Εκεί υπήρχαν πολυτελής δωμάτια (καμπίνες) όπου στα δάπεδα τος υπήρχαν ψηφιδωτά, βιβλιοθήκη, γυμναστήριο, λουτρά, χώροι για περίπατο με ολόκληρο κήπο, ένας ναός της Αφροδίτης, μέχρι και δεξαμενή με ζωντανά ψάρια (κάτι σαν ενυδρείο). Στο κατώτερο καταστρώματα, διέμεναν το πλήρωμα και οι πολεμιστές και από κάτω, υπήρχαν οι αποθηκευτικοί χώροι του πλοίου ενώ εξωτερικά, ήταν επικαλυμμένο με φύλα μόλυβδου.

   Η Συρακουσία, πραγματοποίησε μόλις ένα ταξίδι από τις Συρακούσες προς την Αλεξάνδρεια όπου και έμεινε για πάντα εκεί. Ως μέσω πρόωσης, σύμφωνα με τις ιστορικές αναφορές, είχε σαράντα μεγάλα κουπιά (είκοσι σε κάθε πλευρά) υποβοηθούμενο από τρία πανιά. Αυτός, πιθανότατα να ήταν και ο κύριος λόγος του μοναδικού ταξιδιού του και όχι το μέγεθος του που δεν του επέτρεπε να προσεγγίσει τα υπόλοιπα λιμάνια όπως αναφέρεται συχνά. Η κίνηση ενός πλοίου που το βάρος του κυμαίνεται στους δύο χιλιάδες τόνους (ίσως και περισσότερο), είναι πολύ δύσκολη με κουπιά, παίρνοντας ως βάση τις καλύτερες καιρικές συνθήκες. Πόσο μάλλον σε περίπτωση κακοκαιρίας όπου ο πλους ενός τέτοιου πλοίου με κινητήρια δύναμη τα κουπιά καθίσταται σχεδόν αδύνατος. Τα πανιά, δεν ωφελούσαν σε τίποτα περισσότερο από την εκμετάλλευση του ούριου ανέμου διότι η Ιστιοπλοΐα, δεν είχε εξελιχθεί στον βαθμό που εξελίχθηκε από τον μεσαίωνα και έπειτα, ώστε τα ιστιοφόρα πλοία να μπορούν να πλεύσουν ακόμα και αντίθετα από τον άνεμο. Λόγω των μεγάλων εξάλων και των υπερκατασκευών, το Συρακουσία, θα ήταν αρκετά επιρρεπής στους ανέμους, κάτι που θα δυσκόλευε ακόμη περισσότερο την ζωή των κωπηλατών αλλά και του Κυβερνήτη στην προσπάθεια του να διορθώσει την έκπτωση της πορείας του πλοίου. 

   Το ότι το Συρακουσία δεν πραγματοποίησε άλλο ταξίδι λόγω του ότι δεν χωρούσε σε κανένα άλλο λιμάνι πέρα της Αλεξάνδρειας, είναι κάτι το οποίο μάλλον δεν ευσταθεί. Όταν ο σπουδαίος εφευρέτης Αρχιμήδης σχεδίαζε το πλοίο, φαντάζει απίθανο το να μην σκέφτηκε αυτή την παράμετρο, όπως και για όλους όσους συμμετείχαν στην κατασκευή του Πλοίου. Θεωρείται εξαιρετικά απίθανο να δαπανήθηκαν τόσα χρήματα για ένα πλοίο που δεν θα μπορούσε να προσεγγίσει παρά ελάχιστα λιμάνια. Πιθανότατα, στις δοκιμαστικές πλόες, οι Συρακούσιοι να αντιλήφθηκαν την δυσκινητικότητα του. Η Ιστορία λέει πως το πλοίο, όταν έφτασε στην Αλεξάνδρεια, παραχωρήθηκε ως δώρο στον Βασιλιά της Αιγύπτου Πτολεμαίο τον Ευεργέτη από τον Ιέρωνα όπου ο Πτολεμαίος το μετονόμασε σε “Αλεξάνδρεια”. Δεν γνωρίζουμε όμως πόσο διήρκεσε το ταξίδι, τι επιπλέον δυσκολίες αντιμετώπισε το πλοίο και πόσο καταπονήθηκε το πλήρωμα ώστε το Συρακουσία, ένα τόσο επιβλητικό πλοίο - κόσμημα, να μην πραγματοποιήσει ούτε το ταξίδι της επιστροφής προς τις Συρακούσες. Ενδεχομένως, η παραχώρηση του πλοίου στον Πτολεμαίο, να ήταν η διπλωματική κίνηση που αποφασίστηκε ως λύση στην αδυναμία του πλοίου να επιστρέψει στις Συρακούσες. 

   Ο Πτολεμαίος, θέλοντας να απαντήσει στο επίτευγμα των Συρακουσίων, έδωσε εντολή να κατασκευαστεί ένα πλοίο ακόμη μεγαλύτερο μήκους 128 μέτρων. Το όνομα του ήταν “Τεσσαρακοντήρης”. Λόγο του μεγάλου μεγέθους του όμως, ήταν πάρα πολύ δύσκολο να κινηθεί και σχεδόν αδύνατον να κατευθυνθεί. Έτσι, το Τεσσαρακοντήρης, δεν έπλευσε ποτέ και έμεινε στην Αλεξάνδρεια ως αξιοθέατο. Το Συρακουσία, όταν κατασκευάστηκε, ήταν το μεγαλύτερο πλοίο στον Κόσμο και παρέμεινε το μεγαλύτερο πλοίο της αρχαιότητας που έπλευσε στην ανοιχτή θάλασσα. 

ΠΗΓΗ http://greatnavigators.blogspot.gr/