Παλαιά Βουλή

Περιοχή: οδός Σταδίου & Κολοκοτρώνη
Έτος: 1858-1875
Περιγραφή:
Στο τότε βορειοανατολικό άκρο της παλαιάς πόλης των Αθηνών, κοντά στο τείχος Χασεκή, είχε οικοδομηθεί το 1832 μια από τις πρώτες νέες οικίες της απελευθερωμένης Αθήνας, μέσα σε ένα μεγάλο κήπο, για λογαριασμό του Χιώτη τραπεζίτη Αλέξανδρου Κοντόσταυλου. Μετά την εγκατάσταση της πρωτεύουσας του νεοπαγούς Ελληνικού κράτους στην Αθήνα, το 1834, η οικία αυτή χρησιμοποιήθηκε για δύο περίπου έτη ως προσωρινό ανάκτορο του Όθωνα (με την προσθήκη μιας κυκλικής αίθουσας). Στη φάση εκείνη, ο Δανός αρχιτέκτονας Hans Christian Hansen (1803-1883) υπέβαλε μια μελέτη ολοκληρωμένης επέκτασης του κτιρίου, η οποία όμως δεν πραγματοποιήθηκε. Μετά την άφιξη της Αμαλίας, το βασιλικό ζεύγος εγκαταστάθηκε στην οικία του (επίσης Χιώτη τραπεζίτη) Σταμάτιου Δεκόζη Βούρου, στην πλατεία Κλαυθμώνος, ώσπου να οικοδομηθούν τα οριστικά ανάκτορα (η σημερινή Βουλή).


 Η ολοκλήρωση των τελευταίων συνέπεσε με την Επανάσταση του 1843 και η Συντακτική Συνέλευση του 1844 συνήλθε στην οικία Κοντόσταυλου, στην οποία κατόπιν συνεδρίαζαν επί μια δεκαετία η Βουλή και η Γερουσία, μέχρι την πυρκαγιά του 1854 που κατέστρεψε τελείως το κτίριο. Μετά από αυτό (και ενώ τα νομοθετικά σώματα εγκαταστάθηκαν προσωρινά σε μια πτέρυγα του Πανεπιστημίου), ανατέθηκε στον Γάλλο αρχιτέκτονα François Boulanger (1802-1875), η εκπόνηση μελέτης για την ανέγερση νέου κτιρίου στην ίδια θέση (με πρόβλεψη δύο αμφιθεάτρων). Ο θεμέλιος λίθος τέθηκε από την Αμαλία τον Αύγουστο του 1858, αλλά η οικοδομή διακόπηκε ένα χρόνο αργότερα, ελλείψει πόρων. Μετά την έξωση του Όθωνα, ανατέθηκε το 1863 στον αρχιτέκτονα Παναγιώτη Κάλκο (1810-1878) η αναθεώρηση των σχεδίων, καθώς στο μεταξύ είχε καταργηθεί ο θεσμός της Γερουσίας, και παράλληλα αποφασίστηκε για λόγους οικονομίας η μετατροπή της πρόσοψης από διώροφη σε μονόρωφη. Το κτίριο, νεοκλασικού ρυθμού (χωρίς ωστόσο την επιβλητική απλότητα άλλων συγχρόνων του), περατώθηκε το 1875 και έκτοτε στέγασε τη Βουλή των Ελλήνων μέχρι το 1935. Στη συνέχεια στέγασε το Υπουργείο Δικαιοσύνης, ενώ από το 1961, ανακαινισμένο και διαρρυθμισμένο, φιλοξενεί το Μουσείο της Ιστορικής και Εθνολογικής Εταιρείας της Ελλάδος.

Ενδεικτική Βιβλιογραφία:
Κ. Η. Μπίρης, Αι Αθήναι από του 19ου εις τον 20ον αιώνα, Αθήνα 1η έκδ. 1966, 3η έκδ. 1996, σ. 149-150* Αριστέα Παπανικολάου-Κρίστενσεν, Χριστιανός Χάνσεν: Επιστολές και σχέδια από την Ελλάδα, Αθήνα 1993* Ι.Ε.Ε.Ε., Το Εθνικό Ιστορικό Μουσείο, Αθήνα 1994.