Η άκανθα είναι η οστέινη ανάπτυξη στο κάτω μέρος του οστού της πτέρνας, εκεί όπου προσφύεται η πελματιαία απονεύρωση που στην ακτινογραφία φαίνεται σαν μυτερό αγκάθι.
Είναι η πιο συχνή και επώδυνη πάθηση της πτέρνας, ενώ λόγω του
σημείου που εκδηλώνεται ο πόνος (εκεί που στην ακτινογραφία φαίνεται η
άκανθα), συχνά προκαλείται σύγχυση τόσο σε ασθενείς όσο και σε γιατρούς,
καθώς πολλοί ταυτίζουν την πελματιαία απονευρωσίτιδα με την άκανθα και
το αντίθετο.
Σήμερα γνωρίζουμε ότι:
-άκανθα πτέρνας εμφανίζεται στο 13-27% των ανθρώπων (κατά μέσο όρο ένας στους πέντε έχουν άκανθα), χωρίς αυτοί να υποφέρουν πάντα από πόνο στην πτέρνα
-σε αρκετές περιπτώσεις η άκανθα είναι αμφοτερόπλευρη, ενώ πονά μόνο το ένα πόδι
-σε άτομα με πόνο στην πτέρνα, η άκανθα πτέρνας είναι συχνότερη (εμφανίζεται περίπου στους μισούς)
-η θεραπεία της πελματιαίας απονευρωσίτιδας δεν φαίνεται να έχει σχέση με την εμφάνιση ή της εξαφάνιση της άκανθας της πτέρνας
Αυτοί είναι μερικοί από τους λόγους που ο όρος «άκανθα πτέρνας» θεωρείται πλέον αδόκιμος σαν διάγνωση και σταδιακά εγκαταλείπεται, καθώς δεν έχει φανεί πως είναι η αιτία που πονάει ένα πέλμα.
Τα συνηθέστερα αίτια της πελματιαίας απονευρωσίτιδας είναι:
-Πολύ σφικτοί μύες στην γαστροκνημία
-Ορθοστασία και έντονη καταπόνηση και βάδιση κατά την διάρκεια εργασίας με γενικά αυξημένα φορτία και παπούτσια που δεν υποστηρίζουν επαρκώς την ποδική καμάρα
-η πολύ υψηλή ή χαμηλή καμάρα και ο υπερ-πρηνισμός του ποδιού
-παχυσαρκία
-οι γυναίκες είναι πιθανότερο από τους άνδρες να παρουσιάσουν πελματιαία απονευρωσίτιδα,
-ηλικία, συνήθως από την 3η δεκαετία και μετά, ιδιαίτερα μεταξύ των 40 και 60 χρόνων,
-τραυματισμός και σακχαρώδης διαβήτης.
Η πελματιαία απονευρωσίτιδα ή και η παρουσία άκανθα πτέρνας είναι συχνές σε αθλητές που ασχολούνται με δρόμους μεγάλων αποστάσεων, χορό ή άλματα. Άτομα υπέρβαρα, γυναίκες κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης και όσοι φορούν παπούτσια φθαρμένα και με ανεπαρκή υποστήριξη είναι σε αυξημένο κίνδυνο να παρουσιάσουν πελματιαία απονευρωσίτιδα.
Πώς θεραπεύεται η πελματιαία απονευρωσίτιδα;
Η πελματιαία απονευρωσίτιδα συχνά υποχωρεί και χωρίς θεραπεία, καθώς ανήκει στις λεγόμενες αυτοπεριοριζόμενες παθήσεις. Αυτό μπορεί να κρατήσει μήνες και συχνά η νόσος υποτροπιάζει, δηλαδή ξαναπροσβάλει τον ασθενή.
Γι' αυτό κατά κανόνα η πελματιαία απονευρωσίτιδα απαιτεί αντιμετώπιση με σειρά θεραπευτικών παρεμβάσεων:
-Μείωση φυσικών δραστηριοτήτων: Σταματήστε για λίγες εβδομάδες τις δραστηριότητες και αποφύγετε να στέκεστε για πολύ ώρα όρθιοι ή να περπατάτε για πολύ ώρα πάνω σε σκληρή επιφάνεια.
-Διατάσεις: Ειδικό πρόγραμμα διατάσεων της πελματιαίας απονεύρωσης με ειδικό πρόγραμμα που ακολουθεί ο ασθενής υπό την καθοδήγηση ειδικού. Προσφέρουν σημαντική ανακούφιση στην πλειοψηφία των ασθενών και είναι ιδιαίτερα χρήσιμες στον περιορισμό των υποτροπών της πάθησης όταν εφαρμόζονται έγκαιρα σε περίπτωση επανεμφάνισης των ενοχλημάτων.
-Νάρθηκες: Κρατούν την πελματιαία απονεύρωση τεντωμένη κατά τη διάρκεια της νύχτας.
-Παγοθεραπεία και αναλγητικά: Βάλτε κάτι παγωμένο κάτω από το τόξο του πέλματος και ρολλάρετε από την πτέρνα μέχρι τα δάχτυλα και αντίστροφα. Αυτή η άσκηση είναι πολύ χρήσιμη όταν ενσωματώνονται τα αποτελέσματα του τεντώματος στην κρυοθεραπεία.
-Τα ορθωτικά πέλματα που απορροφούν τους κραδασμούς στην βάση της πτέρνας και οι πάτοι σιλικόνης μπορούν να βοηθήσουν.
Σε περιπτώσεις που τα παραπάνω δεν καταφέρουν να ανακουφίσουν τον ασθενή, εφαρμόζεται και η χειρουργική θεραπεία. Η εγχείρηση συνίσταται στην απελευθέρωση της πελματιαίας απονεύρωσης, κόβοντας ουσιαστικά ένα τμήμα της στην περιοχή που ενώνεται με το οστό της πτέρνας. Η επέμβαση γίνεται με μικρή τομή στην έσω επιφάνεια του ποδιού. Απαιτείται πολύ προσεκτική επιλογή των ασθενών που τελικά θα χειρουργηθούν και βεβαιότητα ότι ο πόνος της περιοχής προέρχεται από την πελματιαία απονεύρωση (γι' αυτό και η χειρουργική αντιμετώπιση δεν είναι η πρώτη επιλογή).
Σήμερα γνωρίζουμε ότι:
-άκανθα πτέρνας εμφανίζεται στο 13-27% των ανθρώπων (κατά μέσο όρο ένας στους πέντε έχουν άκανθα), χωρίς αυτοί να υποφέρουν πάντα από πόνο στην πτέρνα
-σε αρκετές περιπτώσεις η άκανθα είναι αμφοτερόπλευρη, ενώ πονά μόνο το ένα πόδι
-σε άτομα με πόνο στην πτέρνα, η άκανθα πτέρνας είναι συχνότερη (εμφανίζεται περίπου στους μισούς)
-η θεραπεία της πελματιαίας απονευρωσίτιδας δεν φαίνεται να έχει σχέση με την εμφάνιση ή της εξαφάνιση της άκανθας της πτέρνας
Αυτοί είναι μερικοί από τους λόγους που ο όρος «άκανθα πτέρνας» θεωρείται πλέον αδόκιμος σαν διάγνωση και σταδιακά εγκαταλείπεται, καθώς δεν έχει φανεί πως είναι η αιτία που πονάει ένα πέλμα.
Τα συνηθέστερα αίτια της πελματιαίας απονευρωσίτιδας είναι:
-Πολύ σφικτοί μύες στην γαστροκνημία
-Ορθοστασία και έντονη καταπόνηση και βάδιση κατά την διάρκεια εργασίας με γενικά αυξημένα φορτία και παπούτσια που δεν υποστηρίζουν επαρκώς την ποδική καμάρα
-η πολύ υψηλή ή χαμηλή καμάρα και ο υπερ-πρηνισμός του ποδιού
-παχυσαρκία
-οι γυναίκες είναι πιθανότερο από τους άνδρες να παρουσιάσουν πελματιαία απονευρωσίτιδα,
-ηλικία, συνήθως από την 3η δεκαετία και μετά, ιδιαίτερα μεταξύ των 40 και 60 χρόνων,
-τραυματισμός και σακχαρώδης διαβήτης.
Η πελματιαία απονευρωσίτιδα ή και η παρουσία άκανθα πτέρνας είναι συχνές σε αθλητές που ασχολούνται με δρόμους μεγάλων αποστάσεων, χορό ή άλματα. Άτομα υπέρβαρα, γυναίκες κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης και όσοι φορούν παπούτσια φθαρμένα και με ανεπαρκή υποστήριξη είναι σε αυξημένο κίνδυνο να παρουσιάσουν πελματιαία απονευρωσίτιδα.
Πώς θεραπεύεται η πελματιαία απονευρωσίτιδα;
Η πελματιαία απονευρωσίτιδα συχνά υποχωρεί και χωρίς θεραπεία, καθώς ανήκει στις λεγόμενες αυτοπεριοριζόμενες παθήσεις. Αυτό μπορεί να κρατήσει μήνες και συχνά η νόσος υποτροπιάζει, δηλαδή ξαναπροσβάλει τον ασθενή.
Γι' αυτό κατά κανόνα η πελματιαία απονευρωσίτιδα απαιτεί αντιμετώπιση με σειρά θεραπευτικών παρεμβάσεων:
-Μείωση φυσικών δραστηριοτήτων: Σταματήστε για λίγες εβδομάδες τις δραστηριότητες και αποφύγετε να στέκεστε για πολύ ώρα όρθιοι ή να περπατάτε για πολύ ώρα πάνω σε σκληρή επιφάνεια.
-Διατάσεις: Ειδικό πρόγραμμα διατάσεων της πελματιαίας απονεύρωσης με ειδικό πρόγραμμα που ακολουθεί ο ασθενής υπό την καθοδήγηση ειδικού. Προσφέρουν σημαντική ανακούφιση στην πλειοψηφία των ασθενών και είναι ιδιαίτερα χρήσιμες στον περιορισμό των υποτροπών της πάθησης όταν εφαρμόζονται έγκαιρα σε περίπτωση επανεμφάνισης των ενοχλημάτων.
-Νάρθηκες: Κρατούν την πελματιαία απονεύρωση τεντωμένη κατά τη διάρκεια της νύχτας.
-Παγοθεραπεία και αναλγητικά: Βάλτε κάτι παγωμένο κάτω από το τόξο του πέλματος και ρολλάρετε από την πτέρνα μέχρι τα δάχτυλα και αντίστροφα. Αυτή η άσκηση είναι πολύ χρήσιμη όταν ενσωματώνονται τα αποτελέσματα του τεντώματος στην κρυοθεραπεία.
-Τα ορθωτικά πέλματα που απορροφούν τους κραδασμούς στην βάση της πτέρνας και οι πάτοι σιλικόνης μπορούν να βοηθήσουν.
Σε περιπτώσεις που τα παραπάνω δεν καταφέρουν να ανακουφίσουν τον ασθενή, εφαρμόζεται και η χειρουργική θεραπεία. Η εγχείρηση συνίσταται στην απελευθέρωση της πελματιαίας απονεύρωσης, κόβοντας ουσιαστικά ένα τμήμα της στην περιοχή που ενώνεται με το οστό της πτέρνας. Η επέμβαση γίνεται με μικρή τομή στην έσω επιφάνεια του ποδιού. Απαιτείται πολύ προσεκτική επιλογή των ασθενών που τελικά θα χειρουργηθούν και βεβαιότητα ότι ο πόνος της περιοχής προέρχεται από την πελματιαία απονεύρωση (γι' αυτό και η χειρουργική αντιμετώπιση δεν είναι η πρώτη επιλογή).
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου