| |
Είκοσι
χρόνια επίμονων ερευνών, απέδωσαν εκπληκτικά αποτελέσματα. Ό
σπουδαιότερος από τους πρωταρχικούς μύθους πού πάνω του στηρίζεται ή όλη
σειρά μας (πρωτοαρχικός πολιτισμός, πού οι ρίζες του χάνονται στο
άπειρον), ένα μελετημένο σχόλιο με εγκυκλοπαιδικούς καί ιστορικούς
ορισμούς, γιαύτό το μύθο, ένα παράξενο «σκάφος», πού μας μεταφέρει στο
πρωταρχικό Αιγυπτιακό πιστεύω: του αύγού της Γεννέσεως. Οί «Όάννες»
Θεοποιήθηκαν ως Έα ή ως Enki; Υπήρξαν οί Εβραίοι οι απ' ευθείας
κληρονόμοι της σοφίας τους; Ή την πήραν από τους απογόνους τους της
φυλής των 'Απκουλά;
Όμως ποιοί ήταν οί «Ώάννες;» Το λιγώτερο πού μπορούμε να πούμε, είναι ότι τα μυστηριώδη αυτά όντα βρίσκονται πάντοτε στο επίκεντρο των μεγαλύτερων αινιγμάτων τής πρωτο-άρχαϊκής ίστορίας.
Μελετώντας τα βιβλία της παγκόσμιας ίστορίας ή τα ειδικά για τους αρχαϊκούς πολιτισμούς τής Μεσοποταμίας ή ορισμένες αναφορές των θρησκευτικών ιστοριών ή τίς Εγκυκλοπαίδειες, βλέπουμε ότι, ή λέξη (προσφώνηση) «Ώάννες» περιορίζεται σε μια σύντομη περιγραφή. Όμως και με αυτές τις ελάχιστες συνθετικές γνώσεις μπορούμε να καταλάβουμε την σπουδαιότητα, ιστορική και μυθολογική, αυτών των αινιγματικών όντων. Στά όντα αυτά αφιερώνουμε τα τελευταία κεφάλαια του πρώτου μας τόμου (Clipeologia) μια και οί «Ώάννες» είναι οί πρωταγωνιστές ενός μύθου, πού κατά τη γνώμη μας, αξίζει να καταλάβει το τελευταίο μέρος ενός βιβλίου τόσο γεμάτου με έρευνα.
Ποια είναι ή εγκυκλοπαιδική ακριβολογία της λέξεως «Ώάννες»;
1) «Ώάννις» Βαβυλωνική θεότητα, πού της αποδίδεται ό πρώτος εκπολιτισμός της Άσσυρίας καί της Βαβυλωνίας. Κατά το θρύλο βγήκε από το πρωτόγονο Αυγό καί είχε την όψη, μισοϋ ανθρώπου καί μισοϋ ψαριού.
Θεότητα, λοιπόν, κατά μία εκδοχή ενώ κατά άλλες είναι «μια ευεργετική ιδιοφυΐα», «ένας ιδιοφυής ευεργέτης» ή απλώς «ένας ξένος».
Εδώ όμως, ίσως να νοείται, χωρίς να εκφράζεται καθαρά, ή σχέση πού πάνω της βασίζεται ή συσχέτηση των «Ώάννες» με την θεότητα Ένκι. Για την προέλευση των «Ώάννες» οί διαλέξεις πού έχουν γίνει έχουν επεκταθεί τόσο, ώστε στο κεφάλαιο μας «Ό Μεγάλος Υπό», το επιχείρημά μας να πάρει διαστάσεις χαρακτηριστικά τόσο απίστευτες, όσο και καταπληκτικές. Το «μέσο», αποδεικνύεται ένα παράξενο «σκάφος», πού σ' αυτή την περίπτωση, μοιάζει να είναι το μυστηριώδες πρωταρχικό Αυγό, πού γι' αυτό αφιερώσαμε το κεφάλαιο:
«Από το Κοσμικό Αυγό, στο Αυγό του Πάσχα».
2) «Ώάννις» (ή Ώις) κατά την άσσυριακή μυθολογία είναι ή Ελληνική επωνυμία, του τέρατος, στο όποίο ό θρύλος άποδίδει τον εκπολιτισμό των Χαλδαίων.
Ή «θεότητα», ή «ιδιοφυία», ό «ξένος» είχε λοιπόν τερατώδη όψη. Τέτοια, ώστε το πρόσωπο του, το φέρσιμο του, το ντύσιμο του, είχε για τους τότε λαούς στα μέρη, πού εμφανίσθηκε, κάτι το τρομακτικό και ασυνήθιστο.
Άν λοιπόν, του αποδόθηκε ή τιμή του έκπολίτιστή «αύτών πού ζούσαν στη Χαλδαία, ήταν γιατί, χωρίς αμφιβολία, είχε μια ανώτερη μόρφωση, από τους τότε λαούς και οπωσδήποτε θα έπρεπε να ανήκει σε ένα ανώτερο πολιτισμό ή τουλάχιστον σε μια τάξη, ιερατική, πού ήταν κληρονόμος πανάρχαιας και μεγάλης σοφίας.
'Η μορφή του «Ωάννις» όπως εικονίζεται στην σελίδα
635 τον 13ου τόμου της Μεγάλης Λαϊκής Εγκυκλοπαίδειας SONGOGNO
Λέγεται ότι βγήκε από την Έρυθρά Θάλασσα προς τα σύνορα της Βαβυλωνίας, Όμως λόγω αποστάσεως της Χαλδαίας από την Έρυθρά θάλασσα το πιθανότερο είναι ότι ό Ώάννης είχε το σκάφος του μάλλον στον Περσικό Κόλπο, πού τα νερά του μέχρι σήμερα βρέχουν τα παράλια μιας χώρας, αγαπητής κάποτε στους Σουμέριους και στον Ένκι, θεότητα της αβύσσου, και πού κατά την παράδοση άποκάλυψε στον «Ούτναπιστίμ» τον επερχόμενο κατακλυσμό και του έδίδαξε και τον τρόπο της σωτηρίας με την κατασκευή ενός πλοίου. Το πλοίο θά ήταν ως έξη ορόφους και κάθε όροφος θά ήταν χωρισμένος σε εννέα διαμερίσματα.
Άναρωτιόμαστε λοιπόν, αν ή παρουσία των «Ώάννες» προηγήθηκε από το τέλος μιας περιόδου (εποχής) για τη γη και την ανθρωπότητα. Να ήταν άραγε αυτοί, πού έφεραν το μήνυμα της καταστροφής, οί προάγγελοι ή αύτοϊ πού μπορούσαν να παρακολουθήσουν το τέλος μιας περιόδου, τοποθετώντας σοφά τον κρίκο, μεταξύ της καταστροφής της πρώτης και την συνέχιση της δεύτερης περιόδου;
Θα
μπορούσαμε να πιστέψουμε ότι, ό «'Ωάννις» ήταν ενα ανθρωπόψαρο, ένα
τέρας, πού εμφανίσθηκε μυστηριωδώς στους Βαβυλώνιους την αρχή
του κόσμου, και τους φανέρωσε τα βασίκά στοιχεία κάθε επιστήμης.
Δεν ήταν έμπειρος μόνο σε ορισμένες επιστήμες, αλλά ή μόρφωση του επεκτεινόταν σε όλες, δείχνοντας έτσι, ότι ήταν ανώτερος από τους τότε λαούς, πού έλαβαν τις γνώσεις του.
Ό μύθος των «Ώάννες» συνεχίσθηκε (σύμφωνα με τα γραφόμενα των Ελλήνων συγγραφέων) με άλλες παρόμοιες εμφανίσεις, στη μυθική περίοδο της Βαβυλωνίας, δηλαδή κατά την περίοδο των δέκα προκατακλυσμιαίων βασιλέων, που ή σημερινή κριτική τείνει να συνταυτίσει με τους δέκα Βιβλικούς Πατριάρχες .
Όλα αυτά επικυρώνουν τον πληθυντικό αριθμό του τίτλου του κεφαλαίου μας και όσα είπαμε πρίν,
Ότι,
δηλαδή, οί «Ώάννες» ήταν παρόντες σε μια ανθρωπότητα πού περίμενε στη
περιοχή της Χαλδαίας, μια καταστροφή φοβερή, και ότι οί
πρώτοι Πατριάρχες, πού αναφέρονται στη Βίβλο, δεν ήταν ασφαλώς άσχετοι
με τον εκπολιτιστικό ρόλο αυτών των όντων, των οποίων ή ανώτερη τάξη της
Εβραϊκής Φυλής ήταν ίσως ή κληρονόμος. Ή ίδια λέξη «Ώάννες» δεν
παρουσιάζεται στο βιβλικό ιερό κείμενο. Μερικοί άσσυριολόγοι
όμως υποθέτουν ότι, υπάρχει κάποια αρχική σχέση ανάμεσα στους τέσσερεις,
πού αναφέρονται στην Βίβλο δηλαδή του Αδάμ—Νώε—'Αβραάμ και Μωϋσή και
στις Χαλδαϊκές Παραδόσεις. Εξ άλλου μιλήσαμε παλαιότερα σε
προηγούμενα κεφάλαια μας, (Ένώχ, ό Μεγάλος Απών) για τη σχέση των
προσφωνήσεων, πού μας μεταφέρουν στον ίδιο μύθο πάλι: «Ένώχ - Ένο - "Ωεν
- Ώάν - Ώάννες» και αντιπαραβάλλουμε τις εβραϊκές προσφωνήσεις «Ώάννες -
Ίωάννες - Ίωνάς - Ιωάννης».
Από
τη πόλη Άσσούρ, προέρχεται το μέρος αυτό του θυσιαστηρίου του 8ου ή 7ου
π.Χ. αιώνα και είναι διακοσμημένο με θεότητες και ιερείς ίσως από
τους Επτά θεούς Enki, που λέγονταν και ΑΠΚΑΛΟΥ (καί συγχέωνται ίσως
με τους ίδιους τους «Ώάννες»). Και σ' αυτούς διακρίvουμε τα
Μεσοποταμιακά στοίχεία. Ή στολή του ψαριού κατεβαίνει εδώ ως τα πόδια
αντικαθιστώντας τα φτερά των πτηνών, πού δεν φαίνονται (Μουσείο
Βερολίνου).
3) Στό σημείο αυτό, δεν μπορούμε να μη επαναλάβουμε όσα αναφέραμε προηγουμένως σχετικά με την ερευνά μας για τους «Ώάννες», όταν μάλιστα τα θέματα είναι παρμένα από ένα σπάνιο γαλλικό σύγγραμμα «Memoriale de l' Accademie des Inscriptions». (Υπόμνημα της Ακαδημίας των Γραφών).
Το παρακάτω κείμενο είναι πιστή αντιγραφή.
«Τέρας
μισό άνθρωπος και μισό ψάρι, πού καταγόταν από την Ερυθρά Θάλασσα, και
βγήκε από το Αρχέγονο Αυγό. Από αυτό το αυγό προήλθαν και όλα τα άλλα
όντα». Πρέπει εδώ να πούμε ακόμα ότι ένα Αυγό, πού από μέσα του βγήκαν
διάφορα όντα, μας κάνει να φαντασθούμε ότι δεν διαφέρει καί πολύ από
την Κιβωτό του Νώε, γιατί οποιοδήποτε ζωντανό είδος μόνο, όταν
ζευγαρωνόταν μπορούσε να αναπαραχθεί καί να πολλαπλασιασθεί σε ένα μέρος
ιδανικό για τη ζωή του καί την συνέχιση του είδους του. Καί επειδή κατά
τους Αρχαίους Αιγυπτίους, αυτό το Αυγό θεωρείτο Κοσμικό η Κοσμογονικό
με άποψη βιολογική, δεν αποκλείεται να έννοούσαν, oτι ήταν κάποιο
διαστημόπλοιο πού προερχόταν από το αχανές διάστημα. Μετά από όλα όσα
αναφέραμε είναι ακατανόητο πώς οί «Ώάννες» εμφανίσθηκαν ταυτοχρόνως στην
Ερυθρά Θάλασσα και στη Βαβυλωνία, ενώ το πιθανότερο είναι, ότι ή
εμφάνιση τους έγινε μάλλον στον Περσικό Κόλπο. Στό ίδιο έργο αναφέρεται
ακόμη ότι είχε δύο κεφαλές μια ανθρώπινη και μια ψαριού και ότι
ή ανθρώπινη κεφαλή ήταν κάτω από τή κεφαλή του ψαριου. Στήν ουρά του
ψαριοϋ, ήταν προσκολλημένα δύο πόδια ανθρώπινα καί το Ον εϊχε ανθρώπινη
φωνή και ομιλία.
'Αλλά,
ας προσέξωμε ιδιαίτερα την περιγραφή για τις δύο κεφαλές. Μας προτρέπει
να σκεφθούμε μια στολή πού μόνο ένας ίστοριολόγος της εποχής μας θα
μπορούσε να ερμηνεύσει, Αυτό το τέρας βρισκόταν ανάμεσα στους ανθρώπους
της εποχής εκείνης καί τους δίδασκε τα πρώτα γράμματα, τις επιστήμες,
τις τέχνες την ανέγερση ναών, το κτίσιμο πόλεων, τους νόμους, πώς να
σπέρνουν και να θερίζουν. Με λίγα λόγια, όλα όσα ήταν αναγκαία για να
καλυτερέψουν τη ζωή τους.
Αν
το όν αυτό, πού ήταν φυσιολογικά διαφορετικό από έμάς, δεν διατρεφόταν
μπροστά στους τότε ανθρώπους, τούτο μπορεί να εξηγηθεί από το ότι θα
πρέπει να είχε κάποια ουσιώδη διαφορά. Όσο για τη μόρφωση του, αύτή θα
πρέπει να ήταν πλατιά και να κάλυπτε όλους τους τομείς. «Κατά τη δύση
του ήλιου, το όν γύριζε στη θάλασσα και διανυκτέρευε κάτω από τα νερά».
Αργότερα εμφανίσθηκαν και άλλα όμοιοειδή όντα, πού το μυστικό τους
υποσχέθηκε να φανερώσει ό Μπερόζο, αλλά δεν διασώθηκε καμμιά εξήγηση,
για το μύθο αυτό.
Χωρίς
αμφιβολία, έχει μεγάλη σημασία ή λεπτομέρεια του μύθου του «Ώάννις» πού
περνάει τη νύκτα του όχι κοντά στους ανθρώπους αλλά στο σκάφος του (το
αυγό). Ένα σκάφος βέβαια πολύ διαφορετικό από τα πλεούμενα της εποχής
εκείνης. Ό πληθυντικός αριθμός του «Ώάννες» λογικά μας κάνει να
σκεφθούμε πολλά όντα, πού είχαν αρχαίες γνώσεις. Ή προέλευση αυτών των
γνώσεων
παραμένει
μέσα στο πιο βαθύ μυστήριο προ πάντων για τα όσα λίγα περιγράφονται
τόσο για το σκάφος, όσο και για το μέρος πού εμφανιζόταν. Το όν
συμπεριφερόταν με ασυνήθιστο φέρσιμο και εμφανιζόταν και εξαφανιζόταν
ξαφνικά στην ιστορία των πρώτων πολιτισμών (Ώάννες ή 'Οες λένε
οί
σοφοί ότι στη ασσυριακή διάλεκτο σημαίνει Ξένος), και πραγματικά σαν ξ έ
ν ο ς συμπεριφέρθηκε, ώστε να μη δείχνει ούτε πώς τρώει ή τί
τρώει, ούτε πώς κοιμάται. Περιοριζόταν απλά στα ουσιώδη καθήκοντα του να
διδάσκει τους πρώτους ανθρώπους.
Γι'
αυτόν το θρύλο διαβάζουμε ακόμα στο σπάνιο αυτό έργο «Ηρθε κάποτε από
τη θάλασσα ένας «ξένος», πού έδωσε στους Χαλδαίους τις αρχές
του πολιτισμού». "Ισως να ήταν σκεπασμένος από το κεφάλι ως τα πόδια με
λέπια ψαριού. Κάθε βράδυ, έμπαινε στο σκάφος του. Μέσα σ' αυτό έτρωγε,
χωρίς
να τον βλέπει κανείς. Όσον άφορά στο Πρωταρχικό Αυγό, πού από μέσα του
έβγαινε, ή ονομασία του έχει σχέση με την ελληνική λέξη Ώόν=Αυγό, πού
από την ονομασία αυτή προήλθε ή προσφώνηση του σε Ώάν - Ώάννες.
Στην
εποχή του Μπεριόζο, δεν μπορούσε να υπάρξει άλλη διευκρίνηση για το
μέσον, πού έφερε το τέρας, από το Αυγό. Έτσι, ώστε Αυγό και Σκάφος να
σημαίνει ένα και το αυτό πράγμα. Από κει άλλωστε προήλθε και το όνομα
του Ώόν (Ώάννες). Όπως θα δούμε στη συνέχεια έδόθηκαν πολλά και διάφορα
ονόματα σ' αυτά τα μυστηριώδη όντα.
4)
Ή Βρεταννική Εγκυκλοπαίδεια αναφέρει την προσφώνηση «Ώάννες» (ακόμη
Γιάννες - Γιουχάννες - Γιουνάν) και ακριβολογεί ότι, «Στή Βαβυλωνική
Μυθολογία ό Μπερόζο ονομάζει έτσι ένα μυθικό όν, πού δίδαξε στους
ανθρώπους τις επιστήμες. Αυτό το όν είναι ό ίδιος ό θεός Έα παρ' όλο πού
δεν μπορούν να συσχετισθούν τα δύο ονόματα», θα πρέπει όμως να
εξετάσουμε και την πιθανότητα άν Ώάν - Έα - Ένκι, από ορισμένες
ιδιότητες τους, μπορούμε να πιστοποιήσουμε ότι ό Έα ή ό Ένκι είναι ή
θεοποίηση αυτών των ίδιων των Ώάννες.
Ό
Μπερόζο μας λέγει στην περιγραφή του ότι ήταν ένα όν με σώμα ψαριού
άλλά με άνθρώπινη όψη, όσον άφορά στο κάτω μέρος του σώματος του. 'Η
εξήγηση της περιγραφής αυτής είναι σαφής: δεν νοείται ένα όν να είναι
ανθρώπινο μόνο από τη μέση και κάτω, αλλά υπαινίσσεται δίχως άλλο ένα
ολόκληρο ανθρώπινο σώμα (έναν άνθρωπο) κάτω από μια στολή λεπιδωτή ίσως
καί γλοιώδη φαινωμενικώς, ώστε να θυμίζει στους Σουμέριους καί
τους Άσσυρο - Βαβυλώνιους τόσο το ψάρι όσο και το φίδι. Δεν πρέπει να
είναι χωρίς νόημα καί ή αναφορά της ίδιας Εγκυκλοπαίδειας όπου όταν
αναφέρεται στις μεσο-άνατολικές περιγραφές καί μυθολογίες, μας θυμίζει
καί τους μύθους των Μεταμορφώσεων, πού έκρίθηκαν ανάλογοι, δηλαδή
σχετικοί με τις Σειρήνες καί τη «Λατρεία του Όφφεως». —«Κατοικεί στον
Περσικό Κόλπο (Ερυθρά θάλασσα), διαβάζουμε εν συνεχεία, «και την ήμερα
βγαίνει από τα ύδατα καί μεταδίνει στους ανθρώπους γνώσεις γραφής,
τέχνης καί διάφορες επιστήμες». Για τον εκπαιδευτικό του ρόλο είπαμε
πολλά, (σ' αυτούς ίσως πρέπει να προσθέσουμε ότι οφείλουμε το σύστημα
γραφής καί το αλφάβητο). Ή προέλευση τους είναι πιο σαφής καθώς
ύποστηρίζούμε και εμείς. Ή πρωινή τους ανάδυση από τα νερά επιβεβαιώνει
ακόμη περισσότερο τη Μπεροζική ιδέα για ένα «Ώάννι», πού περνάει τη
νύκτα του κάτω από το νερό. Το σκάφος του, λοιπόν, ήταν κάτι πού έμοιαζε
σαν «αυγό υποβρύχιο», πού για να μπει μέσα ό «Ώάννις» έπρεπε ίσως να
φορέσει σκάφανδρο; Γιατί όμως να υπάρχει τόσο μυστήριο γύρω από το
σκάφος του; Μήπως γιατί έπρεπε να προστατευθεί το όν από τη φυσική
άλλωστε «περιέργεια των τότε ανθρώπων, ώστε να μη του δημιουργηθούν
«δυσκολίες», σε ότι για το ίδιο ήταν «το μόνο μέσο ζωής» και ίσως «ή
σιγουριά της επιστροφής», από εκεί από όπου τόσο αναπάντεχα ήρθε ο
«Ώάννις» ή οί «Ώάννες»;
Ό
Enki ήταν υποχθόνια μορφή θεότητας όπως θα ήταν μάλλον και οι Άπκαλλού,
αν κρίνουμε από τη παρουσία τους συνήθως στις νεκρώσιμες τελετές,
όπως μπορούμε να δούμε σε μια βαβυλωνιακή κολώνα, όπου κάτω από τον
νεκρό αναπαριστάνεται ή μυστηριώδης κόλαση και τα όντα της.
Όλα
αυτά όμως είναι υποθέσεις και ερωτηματικά πού μας κάνουν να βλέπουμε το
γεγονός σχεδόν τόσο απίστευτο, ώστε σ' εκείνη την μακρυνή πρωτοϊστορική
περίοδο να παίρνει διαστάσεις απλησίαστες για τις ανθρώπινες
γνώσεις. Μπορούμε όμως να ποϋμε ότι, ό λεγόμενος «Ξένος» ήταν αρκετά
δημοφιλής, αν κρίνουμε από τα πολυάριθμα επίθετα, πού του είχαν δώσει.
Π.χ. Ανέκδοτος - Ώδακον - Εύεδόκους - Ένεύγαμος - Ένεύουλος -
Άνέμενδος. Μεταξύ των άνατολιστών μερικοί υποστηρίζουν ότι, ό
εκπληκτικός πολιτισμός των Σουμερίων οφείλεται κατά μέγα μέρος στον
λατρευτικό του χαρακτήρα, (θρησκευτικό) πού έδιδάχθηκαν από
τις «περιοδικές επισκέψεις αμφιβίων όντων, πού έφερναν τη γνώση», (Οί
Ώάννες - τους οποίους λάτρευαν σα θεούς). Αυτός όμως, πού περισσότερο
από όλους συνέβαλε στο να διατηρηθεί ο μύθος του από τον 3ο π,Χ. αιώνα
ως σήμερα, είναι ό Χαλδαΐος ιστορικός Μπερόζο, πού εκτός από εξαίρετος
Αστρονόμος και Μάντης ήταν και Ιερέας, ίσως απόγονος της αρχαίας εκείνης
τάξεως των επτά σοφών από τους ίδιους τους «Ώάννες» πού ονομάσθηκαν
«ΑΠΚΑΛΟΥ».
Solas Boncompagni
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου