Πέμπτη 6 Δεκεμβρίου 2018

Το Βιβλίο της Ιερής Μαγείας του Άμπρα Μελίν του Μάγου

Το Βιβλίο της Ιερής Μαγείας του Άμπρα Μελίν του Μάγου είναι στην πραγματικότητα ένα γκριμουάρ (εξελλ. γριμόριο), που γράφτηκε με τη μορφή επιστολικού μυθιστορήματος ή αυτοβιογραφίας, στην οποία ο συγγραφέας Αβραάμ φον Βορμς περιγράφει το ταξίδι του από τη Γερμανία στην Αίγυπτο και αποκαλύπτει τα μαγικά και καββαλιστικά μυστικά του Αμπραμελίν του Μάγου στον γιο του Λαμέχ. Η χρονολογία που φαίνεται στο ίδιο το χειρόγραφο είναι το έτος 1458.
Το βιβλίο που εκδόθηκε προέρχεται φαινομενικά από μια πηγή του 14ου αιώνα,
ωστόσο υπάρχουν διάφορα χειρόγραφα με διαφορετικές χρονολογίες. Ένα από αυτά βρίσκεται στη Βιβλιοθήκη του Αρσενάλ στο Παρίσι, από το οποίο υποτίθεται ότι μετέφρασε στην Αγγλική ο ΜακΓκρέγκορ Μάδερς (McGregor Mathers). Υπάρχουν, ωστόσο, άλλα χειρόγραφα στο Λονδίνο που δεν αναφέρθηκαν από τον Mathers. Ο ίδιος διαβεβαίωνε ότι το μετέφρασε από την παλαιά γαλλική έκδοση στο Παρίσι, αλλά ήταν συχνός επισκέπτης στο σημείο όπου φυλάσσονταν τα χειρόγραφα στο Λονδίνο. Ένα από τα χειρόγραφα του Λονδίνου είναι γραμμένο στα Αγγλικά. Την πρώτη σύγχρονη έκδοση του γριμόριου του 1898 ακολούθησε και μία δεύτερη το 1900 από τον J.M. Watkins, στο Λονδίνο. Ο Άλιστερ Κρόουλι το θεωρούσε σημαντικό κείμενο και φέρεται πως προσπάθησε ανεπιτυχώς να ολοκληρώσει το τυπικό που περιγράφει.
Με τη σειρά του ο Ρομπέρ Αμπελαίν (Robert Ambelain) έκδωσε το γαλλικό κείμενο το 1959. Το αρχικό κείμενο προφανώς γράφτηκε στη Γερμανική. Είναι πλέον γνωστό πως υπήρξαν και προγενέστερες εκδόσεις και στην πρόσφατη γερμανική έκδοση του Γκέοργκ Ντεν (Georg Dehn) που συγκρίνονται τα διαφορετικά κείμενα μεταξύ τους. Αυτά τα κείμενα έχουν πρόσθετο υλικό και υποδεικνύουν μια πιο επιμελημένη τελετουργία. Σημαντική διαφορά είναι ότι το τυπικό διαρκεί ενάμιση χρόνο και όχι έξι μήνες, όπως περιγράφεται στο κείμενο του Μάδερς. Περιέχει επίσης ένα πρόσθετο βιβλίο (συλλογή συνταγών) που δε βρίσκεται στην έκδοση του Μάδερς.

Η έκδοση Ντεν

Αν και ο Ντεν εντυπωσιάστηκε από το πόσο καλά απέδωσε ο Μάδερς το γαλλικό κείμενο, είναι σαφές ότι ο Μάδερς δεν κατάλαβε πλήρως το κείμενο στο οποίο βασίστηκε, και συνεπώς δεν μπορεί κανείς να στηριχθεί εξ ολοκλήρου επάνω του. Επίσης, δεν συμπλήρωσε τα περισσότερα γράμματα στα μαγικά τετράγωνα, γεγονός που καθιστά τα περισσότερα από τα σχόλια του Μάδερς άσχετα. Επίσης, ο Ντεν θεωρεί το όνομα Αβραάμ του Βορμς (Abraham von Worms) ως ψευδώνυμο του γνωστού μελετητή Ραβήνου Γιάκομπ μπεν Μόζες α Λεβίν Μελλίν (Rabbi Jacob ben Moses ha Levi Moellin), γνωστού επίσης ως «MaHaRIL».
Στα κείμενα που χρησιμοποίησε ο Ντεν περιλαμβάνονται τα εξής χειρόγραφα και εκδόσεις:
  • MSD1, Dresden "TS". SLUB MS N 111. Κακογραμμένο, περ. 1700.
  • MSD2, Dresden ανώνυμ. SLUB MS N 161. Προσεκτικά γραμμένο χειρόγραφο, περ. 1750.
  • MSO, Bodleian Oxford. MS. Opp. 594. Ca. 1740. Κείμενο στα Εβραϊκά. Ο Gershom Scholem το θεωρεί κακή μετάφραση του γερμανικού, αλλά σύμφωνα με τον Dehn «το εβραϊκό κείμενο παρουσιάζει ακαδημαϊκό ενδιαφέρον».
  • (MSW), Wolfenbüttel, Codex Guelficus 10.1. περ 1612.
  • MSW, Wolfenbüttel, Codex Guelficus 47.13. Anno 1608. Προφανώς το κείμενο στο οποίο ήταν βασισμένη η γαλλική μετάφραση (που χρησιμοποιήθηκε από τον Mathers)
  • PH, Peter Hammer, Die egyptischen großen Offenbarung, in sich ... Köln 1725. Ανατυπ. J. Scheibel, Στουτγκάρδη, περ. 1850.
  • BA, Anon. French manuscript from the Bibl. de l'Arsenal. περ. 1750. Το χειρόγραφο που χρησιμοποίησαν οι Mathers, Ambelain και Beecken.
  • SMÜ, Samuel (Liddell MacGregor) Mathers. 1893. Αγγλική μετάφραση του Γαλλικού χειρόγραφου
Σύμφωνα με τον Γκέρσομ Σόλεμ (Gershom Scholem), που είχε εντυπωσιαστεί από το κείμενο, ο συγγραφέας του γριμόριου αν και κατείχε ασυνήθη γνώση της Εβραϊκής, δεν ήταν στην πραγματικότητα Εβραίος. Κατά την άποψή του: «Παρουσιάζει μερική επιρροή από εβραϊκές ιδέες, αλλά δεν έχει οποιοδήποτε ακριβές παράλληλο στην καββαλιστική λογοτεχνία». Κάτι τέτοιο εξηγεί τις εντολές για μη θρησκευτική μεταστροφή, καθώς και τις αναφορές στα λατινικά βιβλικά κείμενα ή άλλες χριστιανικές αναφορές.

Το τυπικό του Αμπραμελίν

Το κείμενο περιγράφει ένα περίπλοκο τελετουργικό του οποίου ο σκοπός είναι «η συνομιλία» με τον Άγιο Φύλακα Άγγελο του μάγου και φυσικά η απόκτηση της γνώσης του. Οι προετοιμασίες είναι πολύπλοκες, δύσκολες και πολλές. Στη μετάφραση του Μάδερς η αρχική φάση προετοιμασίας διαρκεί ακριβώς έξι μήνες πριν γίνει οποιαδήποτε επαφή. Όλα τα γερμανικά κείμενα, αντίθετα, περιγράφουν διάρκεια δεκαοχτώ μηνών για την πλήρη τέλεση του τυπικού.
Κατά τη διάρκεια της περιόδου αυτού του έργου, ο μάγος οφείλει καθημερινά να προσεύχεται πριν από την ανατολή και πάλι στο ηλιοβασίλεμα. Κατά τη διάρκεια αυτής της προπαρασκευαστικής φάσης, υπάρχουν πολλοί περιορισμοί: τηρείται αγνότητα, αποχή από οινοπνευματώδη και ο μάγος πρέπει να κατευθύνει το έργο του με πλήρη ισορροπία.
Αφού ολοκληρωθεί με επιτυχία η προπαρασκευαστική φάση, ο φύλακας άγγελος του μάγου θα εμφανιστεί να του αποκαλύψει μαγικά μυστικά. Ένας από τους κύριους στόχους είναι να εξαναγκαστεί ο προσωπικός δαίμονας του μάγου να υπηρετήσει έναν ανώτερο σκοπό. Οι μαγικοί στόχοι για τους οποίους μπορεί να χρησιμοποιηθεί ο δαίμονας είναι χαρακτηριστικοί εκείνων που απαντώνται συνήθως στα γριμόρια: η υπόσχεση ανακάλυψης θαμμένου θησαυρού, ερωτικά ξόρκια, η ικανότητα της μαγικής πτήσης και το μυστικό της αορασίας. Εξαιτίας του γεγονότος ότι το μαγικό έργο περιλαμβάνει την επίκληση ενός δαίμονα, το τυπικό του Αμπραμελίν θεωρείται Γοητεία (Goetia), ειδικά από τους ευρωπαίους μελετητές.
Τα μαγικά τετράγωνα είναι το εξέχον χαρακτηριστικό της μαγικής λειτουργίας, κυρίως στις οδηγίες για την εκτέλεση αυτών των διαδικασιών, όπως και η συνταγή για ένα αιθέριο έλαιο, που φέρει την ονομασία «έλαιο του Αμπραμελίν».

Κριτική

Από την εποχή της μετάφρασης του Μάδερς, Το Βιβλίο της Ιερής Μαγείας του Άμπρα-Μελίν του Μάγου παρέμεινε δημοφιλές στους κύκλους της τελετουργικής μαγείας και εκείνων που ενδιαφέρονταν για τη χριστιανική Καββάλα και τα γριμόρια. Μια νέα έκδοση σε μια περίοδο που διακρίθηκε για το ανανεωμένο ενδιαφέρον του κοινού για τον Ερμητισμό κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του '70 έφερε το βιβλίο σε μια νέα γενιά αναγνωστών.
Η φιλολογική κριτική αποκαλύπτει σημαντικές διαφορές μεταξύ των αρχικών χειρογράφων και της έκδοσης του Μάδερς. Πρώτον, ένα από τα τέσσερα βιβλία έλειπε από το γαλλικό χειρόγραφο με το οποίο εργάστηκε. Δεύτερον, ο Μάδερς έδωσε ως διάρκεια της τελετουργίας τους έξι μήνες, ενώ όλες οι άλλες πηγές διευκρινίζουν δεκαοχτώ μήνες. Τρίτον, ενδεχομένως εξαιτίας λάθους στη μετάφραση, ο Μάδερς άλλαξε ένα από τα συστατικά της συνταγής για το «έλαιο του Αμπραμελίν» χρησιμοποιώντας τον κύπειρο αντί του αρχικού κάλαμου.
Η αυθαιρεσία της αλλαγής, αν επρόκειτο για αυθαιρεσία και όχι για λάθος, και τα διάφορα λάθη της μετάφρασης του Μάδερς, μειώνουν την αυθεντικότητα του έργου και θέτουν υπό αμφισβήτηση τα θρυλούμενα αποτελέσματα όλων εκείνων που ισχυρίζονταν ότι το εφάρμοσαν.

Δεν υπάρχουν σχόλια: